دوماهنامه علمی پژوهشی

مقدمه:گندم از مهم‌ترین غلات در ایران می‌باشد و نان تهیه شده از آرد گندم از مهم‌ترین ماده غذایی در جیره غذایی انسان در کشور می‌باشدکه در صورت آلوده بودن اولیه گندم و هم چنین نگهداری و انبار آرد در شرایط نامطلوب محیطی می‌تواند باعث آلودگی آرد به قارچ‌های سمی و به ویژه قارچ‌های مولد آفلاتوکسین شود. هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی میزان و نوع آلودگی‌های قارچی در آردهای توزیع شده در نانوایی‌های شهر یزد بوده است.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی– مقطعی، نمونه‌های آرد از تعداد 80 نانوایی و هم چنین تعداد 20 نمونه از نمونه‌های آرد تولیدی 4 کارخانه‌ آرد شهر یزد به طور خوشه‌ای و تصادفی تهیه شد. پس از اندازه گیری میزان رطوبت، رقتهای^2- 10تا^6- 10 نمونه ها برروی محیط کشت سابورودکستروز آگار کشت داده و با براورد تعداد کلنی قارچ‌های جدا شده، جنس و گونه آن ها از روی ساختمان ماکروسکوپی و میکروسکوپی تشخیص داده شدند. اطلاعات را با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و به بکارگیری آمارهای توصیفی مانند میانگین، انحراف معیارو هم چنین با آزمون‌های مناسب آماری مانند Chi square test آنالیز آماری انجام گرفت. سطح اطمینان 95% معنی‌دار در نظر گرفته می‌شود.

یافته‌ها: مجموعا تعداد2223 کلنی قارچ از 11 جنس و گونه مختلف قارچ از نمونه‌های آرد  مورد مطالعه جدا و شناسایی شدند که تنها 7% نمونه‌های مورد بررسی دارای آلودگی قارچی بیشتر از میزان مجاز بودند. قارچ‌های پنیسیلیوم، کلادوسپوریوم، فوزاریوم، آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس نایجر از شایعترین قارچ‌های و قارچ‌های آلترناریا، ورتیسلیوم، ریزوپوس و فوما با کمترین آلودگی جدا شده از نمونه‌های آرد مورد بررسی در این مطالعه می‌باشند.

نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر در مقایسه با مطالعات مشابه بیانگر وضعیت نسبتا مطلوب آردهای توزیع شده در نانوایی‌ها شهر یزد ازنظر میزان آلودگی قارچی در مقایسه با سایر مطالعات مشابه می‌باشد.