دوماهنامه علمی پژوهشی

مقدمه: نرخ تخلف رانندگی در ایران بسیار بالاست و تبعات ناگوار ناشی از آن باعث شده است تخلفات رانندگی یکی از مسائل اجتماعی مهم در کشور باشد. با توجه به افزایش تخلفات درسالهای اخیر در ایران، پژوهش حاضر تلاش کرده است رفتارهای خطرناک در رانندگی را مورد بررسی قرار دهد.

روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه توصیفی از نوع مقطعی بوده است.در این مطالعه جامعه هدف کلیه رانندگان وسایل نقلیه سبک تردد‌کننده در سطح شهر یزد بوده‌اند که مرتکب تخلف در رانندگی شده اند. حجم نمونه لازم جهت انجام مطالعه 300 نفر تعیین گردید. نحوه نمونه‌گیری به صورت تصادفی بود. جمع آوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ای بود که طی یک مطالعه مقدماتی روایی و پایایی قسمت‌های مختلف آن به اثبات رسیده بود. داده‌ها پس از جمع‌آوری با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 18 و آزمون‌های آماری Anova، t-test، همبستگی پیرسون و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: افراد شرکت‌کننده در این مطالعه 288 نفر مرد و 12 نفر زن بودند. میانگین سنی افراد شرکت‌کننده 29/33 سال بود که 49 درصد افراد در گروه سنی 30-18 سال قرار داشتند. 73 نفر(3/24 درصد) افراد مجرد و227نفر(7/75 درصد) افراد متأهل بودند. بیشترین رفتارهای خطرناک انجام‌شده در حال رانندگی، صحبت با دیگر سرنشینان 6/73 درصد، 7/42 درصد استفاده از مواد خوراکی، 7/38 درصد نبستن کمربند و 7/36 درصد صحبت با موبایل، 4/27 درصد عدم رعایت فاصله طولی، 34 درصد سرعت غیر مجاز، 22 درصد سبقت غیر مجاز و 17درصد رانندگی در حال خستگی گزارش شده است. همچنین بین سن و انجام رفتارهای مخاطره آمیز در رانندگی ارتباط معنادار وجود داشت که با افزایش سن انجام رفتار خطرناک افزایش می‌یابد. بین تجربه رانندگی و انجام رفتار خطرناک نیز رابطه معنی‌دار وجود داشت.

نتیجه‌گیری: گسترش فوق‌العاده تخلف رانندگی و تبعات زیان بار ناشی از آن باعث شده است این موضوع به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل اجتماعی کشور مورد توجه قرار‌گیرد. براین اساس پیشنهاد می‌شود تخلف رانندگی به عنوان یک مسئله اجتماعی بیش‌تر مورد توجه محافل علمی کشور قرار‌گیرد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر پیشنهاد می‌شود که یک برنامه‌ریزی اصولی جهت آموزش صحیح افراد جهت آشنایی با قوانین راهنمایی و رانندگی انجام شود تا کمتر شاهد تخلفات رانندگی باشیم.