دوماهنامه علمی پژوهشی

مقدمه: خود‌مراقبتی یکی از جنبه‌های مهم درمان در بیماران مولتیپل اسکلروزیس است. نظر به لزوم توجه به نیازها، حقایق و تعیین‌کننده‌های یک رفتار و جهت به حداکثر رساندن تاثیر برنامه‌های آموزشی، مطالعه حاضر با هدف تعیین خودمراقبتی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس و عوامل مرتبط با آنها، بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی انجام گرفت.

روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. 120 بیمار به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده از بین بیماران عضو انجمن MS شهر یزد وارد مطالعه شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه‌ای بود که عوامل مرتبط با رفتارهای خودمراقبتی در بیماری MS مشتمل بر درک بیماران از علایم و سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی را همراه با رفتارهای خودمراقبتی ارزیابی می‌نمود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های همبستگی پیرسون، آنالیز رگرسیون چندگانه، t مستقل، همبستگی اسپیرمن و آنالیز واریانس یک طرفه در نرم افزار spss نسخه 20 تجزیه و تحلیل شد.

یافته‌ها: آزمودنی‌ها به طور متوسط 47/51%از رفتار‌های خودمراقبتی را انجام می‌دادند و در میان حوزه‌های مختلف رفتارهای خود‌مراقبتی، استفاده از وزنه‌های کوچک برای کاهش ناهماهنگی حرکتی و لرزش دست‌ها و پاها‌، اختصاص زمان منظمی برای دفع ادرار و انجام ورزش‌های مناسب دارای کمترین فراوانی بود قدرت پیش‌بینی‌کنندگی شدت درک‌شده و راهنما برای عمل در پیش‌بینی رفتارهای خودمراقبتی معنی‌دار بود که در این میان شدت درک‌شده پیشگویی‌کننده قوی‌تر بود. در ضمن کل سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی 8/9%تغییرات رفتارهای خودمراقبتی را پیش‌بینی می‌کنند.

نتیجه گیری: با توجه به اینکه مهمترین عوامل مرتبط با خودمراقبتی شدت درک شده و راهنما برای عمل مشخص گردید. بنابراین لازم است در برنامه‌های مداخله‌ای بر موارد فوق تاکید بیشتری شود. از سوی دیگر با توجه به قدرت پیش‌بینی‌کنندگی پایین مدل اعتقاد بهداشتی پیشنهاد می‌شود در مطالعات بعدی از مدل‌های دیگر استفاده شود

مقدمه: خود‌مراقبتی یکی از جنبه‌های مهم درمان در بیماران مولتیپل اسکلروزیس است. نظر به لزوم توجه به نیازها، حقایق و تعیین‌کننده‌های یک رفتار و جهت به حداکثر رساندن تاثیر برنامه‌های آموزشی، مطالعه حاضر با هدف تعیین خودمراقبتی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس و عوامل مرتبط با آنها، بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی انجام گرفت.

روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. 120 بیمار به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده از بین بیماران عضو انجمن MS شهر یزد وارد مطالعه شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه‌ای بود که عوامل مرتبط با رفتارهای خودمراقبتی در بیماری MS مشتمل بر درک بیماران از علایم و سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی را همراه با رفتارهای خودمراقبتی ارزیابی می‌نمود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های همبستگی پیرسون، آنالیز رگرسیون چندگانه، t مستقل، همبستگی اسپیرمن و آنالیز واریانس یک طرفه در نرم افزار spss نسخه 20 تجزیه و تحلیل شد.

یافته‌ها: آزمودنی‌ها به طور متوسط 47/51%از رفتار‌های خودمراقبتی را انجام می‌دادند و در میان حوزه‌های مختلف رفتارهای خود‌مراقبتی، استفاده از وزنه‌های کوچک برای کاهش ناهماهنگی حرکتی و لرزش دست‌ها و پاها‌، اختصاص زمان منظمی برای دفع ادرار و انجام ورزش‌های مناسب دارای کمترین فراوانی بود قدرت پیش‌بینی‌کنندگی شدت درک‌شده و راهنما برای عمل در پیش‌بینی رفتارهای خودمراقبتی معنی‌دار بود که در این میان شدت درک‌شده پیشگویی‌کننده قوی‌تر بود. در ضمن کل سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی 8/9%تغییرات رفتارهای خودمراقبتی را پیش‌بینی می‌کنند.

نتیجه گیری: با توجه به اینکه مهمترین عوامل مرتبط با خودمراقبتی شدت درک شده و راهنما برای عمل مشخص گردید. بنابراین لازم است در برنامه‌های مداخله‌ای بر موارد فوق تاکید بیشتری شود. از سوی دیگر با توجه به قدرت پیش‌بینی‌کنندگی پایین مدل اعتقاد بهداشتی پیشنهاد می‌شود در مطالعات بعدی از مدل‌های دیگر استفاده شود