دوماهنامه علمی پژوهشی

مقدمه: در پروازهای هوایی نیز سلامت از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تعیین‌کننده‌های رفتار بهداشتی در مسافرت های هوایی در  مسافران هوایی فرودگاه بین‌المللی شهید دستغیب شیراز بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی انجام شده است.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی (cross-sectional) می باشد. در این پژوهش تعداد 349 نفر از مسافران هوایی در فرودگاه بین المللی شهید دستغیب شیراز به روش نمونه‌گیری در دسترس مورد بررسی قرار گرفتند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخت که شامل سه بخش مشخصات دموگرافیک، سنجش سازه‌های تئوری و سؤالات مربوط به رفتار بود استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه در حد مطلوب گزارش گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS انجام شد و از شاخص‌های توصیفی و آزمون‌های آماری مناسب مانندضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون استفاده گردید.
یافته‌ها: میانگین و انحراف معیار نمره کلی رفتارهای بهداشتی 65/5±20/8 بود. از بین سازه‌ها بالاترین نمره، مربوط به منافع درک شده وکمترین نمره در سازه راهنما برای عمل بدست آمد. بین رفتار بهداشتی و سازه حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، موانع درک شده، خودکارآمدی و راهنما برای عمل ارتباط معنادار آماری وجود داشت (01/0 >p). منافع درک شده، موانع درک شده، خودکارآمدی و راهنما برای عمل تبیین‌کننده رفتار بهداشتی بوده و منافع درک شده (001/0p=و 25/0β=) بیشترین وحساسیت درک شده (056/0p=  و 032/0β =) کمترین تبیین‌کنندگی را داشتند. همچنین مجموع سازه‌های تئوری 9/27 درصد(279/0R²=) تغییرات رفتار بهداشتی را تبیین نمودند.
نتیجه‌گیری: رفتارهای بهداشتی در مسافران هوایی در وضعیت نامطلوبی قرار داشت. برنامه‌های مداخلاتی جهت ارتقاء این رفتارها توصیه می‌گردد. از آنجا که در مطالعه اخیر منافع درک شده بیشترین قدرت تببین کنندگی را داشت، بنابراین متخصصان بهداشتی در مداخلات بایستی از استراتژی‌های تغییر رفتار بهره گیرند.