دوماهنامه علمی پژوهشی

مقدمه: کنترل غلظت فلوئور درآب آشامیدنی به دلیل اثر بر سلامت انسان بسیار مهم است. هدف مطالعه بررسی کارآیی استخوان ماهی مرکب در حذف فلوئور مازاد از آب و تعیین تأثیر pH، غلظت جاذب، زمان تماس و غلظت اولیه فلوئور بود. 

روش بررسی: مطالعه با استفاده از راکتورهای ناپیوسته در مقیاس آزمایشگاهی  انجام شد. خرد کردن و دانه بندی جاذب با استفاده از آسیاب برقی و الک های استاندارد ASTM انجام گرفت. مشخصات ساختاری وسطح ویژه جاذب با تکنیک های پراکنش پرتو ایکس(XRD)، میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM) و ایزوترم BET تعیین شد. غلظت فلوئور با روش نور سنجی در طول موج 570 نانومتر  تعیین شد. ایزوترم جذب و ظرفیت جاذب با مدلهای جذب فروندلیچ، لانگمیر و تمکین تعیین گردید.

یافته ها: سطح ویژه جاذب 36/5 متر مربع در هر گرم و ترکیب اصلی آن کربنات کلسیم است. در  pH خنثی، دوز جاذب g/L 15، غلظت اولیه فلوئور mg/L 7 و زمان تماس 120 دقیقه راندمان حذف معادل 02/52%  بود. با افزایش دوز جاذب از  g/L 15 به g/L 45 این میزان به 2/75% افزایش یافت. داده های جذب با ایزوترم جذب لانگمیر(997/0 =R²) مطابقت دارد. حد اکثر ظرفیت جذب بر اساس مدل لانگمیر mg/g 64/1، b معادلL/mg  063/0  و  ضریب بدون بعد R_L  معادل76/0 تعیین شد. بر اساس مدل فروندلیچ نیز میزان ضرائب n و k به ترتیب معادل 9/0 و 08/0 محاسبه شد. 

نتیجه گیری: با افزایش زمان تماس، غلظت اولیه فلوئور، دوز جاذب و کاهش pH محلول میزان حذف افزایش می یابد.