دوماهنامه علمی پژوهشی

چکیده

مقدمه: افزایش آلودگی محیط زیست توسط فلزات سنگین سبب نگرانی‌های بسیار جدی بدلیل خصوصیات سرطانزایی، تجزیه ناپذیری و تجمع بیولوژیکی آنها شده است؛ نیکل یکی از عمومی ترین آلاینده های دارای تقدم در محیط زیست بوده که حذف آن حائز اهمیت فراوانی است. روشهای مختلف و متعددی برای حذف و جداسازی یون‌های فلزات سنگین از محلول‌های آبی وجود دارد.  اغلب این روشها در غلظت‌های بالای فلزات کاربرد دارند و دارای معایبی از قبیل گرانی دستگاه‌ها و عملیات، تولید لجن یا سایر مواد زائد سمی، انرژی و فضای زیاد می باشند. از میان این روش ها، فرآیند جذب؛ به دلیل اینکه روشی ساده، کم هزینه و مؤثر برای حذف یونهای  فلزات سنگین در غلظت‌های کم و متوسط است، توجه علاقمندان زیادی را به خود جلب کرده است.هدف از این مطالعه بررسی کارآیی جذب یون نیکل از محلولهای آبی توسط گرانول پوست سخت گردو می باشد.

روش بررسی: این تحقیق یک نوع مطالعه بنیادی و تجربی بود که فرآیند جذب بصورت منقطع، در شرایط آزمایشگاهی و با تأکید بر اثر پارامترهای مختلفی چون pH، زمان تماس،غلظت اولیه نیکل و دوز جاذب بر راندمان جذب مورد بررسی قرار گرفت. در هر مرحله از آزمایش‌ها، 100میلی لیتر محلول نیکل با غلظت اولیه مشخص و pH  معین در دستگاه  شیکر بهم زده شد. تأثیر پارامترهای مختلف، (8-2) pH، زمان واکنش(180-10دقیقه)، غلظت اولیه نیکل(100-10میلی گرم در لیتر) و مقدار جاذب(1-1/0گرم) بررسی و  سپس نتایج حاصل با ایزوترم های لانگمویر و فروندلیچ و همچنین سینتیک های شبه درجه اول و شبه درجه دوم برازش شد.

یافته‌ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که حداکثر  کارایی جذب نیکل در محدوده pH برابر با 5 تا 8، میزان دوز جاذب 4/0گرم در 100 میلی لیتر و زمان تماس 90 دقیقه حاصل می‌‌شود. بعلاوه مشاهده گردید که داده‌های جذب از ایزوترم لانگمویر با ضریب همبستگی (99/0R²=) و سینتیک شبه درجه اول (9922/0R²=) و شبه درجه دوم (9937/0R²=) تبعیت می‌کند.

نتیجه‌گیری: بر مبنای نتایج حاصل از این مطالعه می‌توان اظهار نمود که گرانول پوست سخت گردو بعنوان یک جاذب طبیعی قادر به حذف مطلوب نیکل از محلولهای آبی می‌باشد و بدلیل توانایی جذب بالا جهت سایر آلاینده‌های زیست محیطی نیز پیشنهاد می‌گردد.

این مقاله برگرفته از پایان نامه دانشجویی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد می‌باشد.