افسر خلیلی صدر آباد، فرامرز سحرابی، اسمعیل سعدی پور، علی دلاور،
دوره ۱۷، شماره ۵ - ( ۱۰-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: رفتارهای پرخطر و سبک زندگی ناسالم عاداتی است که به طور معنی‌داری با ابتلاء و مرگ و میر نوجوانان در ارتباط است. لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی برنامه ایمن‌سازی تربیتی– اجتماعی مبتنی بر رویکرد اسلامی با ایمن سازی در برابر استرس بر سبک زندگی دانش‌آموزان دختر با رفتارهای پرخطر دبیرستان شهرستان یزد انجام گرفت.
روش بررسی: این مطالعه نیمه آزمایشی، با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه بود. جامعه‌ی آماری این پژوهش کلیه دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان یزد در سال تحصیلی ۱۳۹۴-۱۳۹۳ بودند. نمونه‌ی پژوهش۵۴ دانش‌آموز دختر دارای رفتار پرخطر بود که پس از نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای به سه گروه و سپس هر گروه به صورت گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. مداخلات در ۱۲ جلسه ۱ ساعت و ۱۵ دقیقه‌ای، هفته‌ای یک جلسه و به مدت ۳ ماه انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات مقیاس رفتارهای پرخطر زاده محمدی و همکاران و سبک زندگی (LSQ) لعلی و همکاران بود. پرسشنامه سبک زندگی در دو مرحله قبل و بعد از آموزش توسط دانش‌آموزان تکمیل گردید. داده‌ها، با استفاده از آزمون‌های کوواریانس و LST در نرم‌افزار ۲۰SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها:میانگین نمرات سبک زندگی پیش‌آزمون گروه آزمایشی ایمن‌سازی تربیتی-اجتماعی ۷۷/۱۴۰، ایمن‌سازی در برابر استرس ۲۷/۱۳۹ و کنترل ۵۵/۱۴۱ و در پس‌آزمون به ترتیب ۸۳/۱۵۶، ۲۲/۱۳۹ و ۹۴/۱۴۰ بود. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که برنامه ایمن‌سازی تربیتی–اجتماعی مبتنی بر رویکرد اسلامی منجر به بهبود سبک زندگی شده (۰۰۱/۰ =sig)، اما آموزش ایمن‌سازی در برابر استرس تفاوت معناداری ایجاد نکرد (۰۸۵/۰=sig).
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد مداخله آموزشی ایمن‌سازی تربیتی-اجتماعی مبتنی بر رویکرد اسلامی، روش مناسبی برای بهبود سبک زندگی دانش‌آموزان با رفتارهای پرخطر باشد.
