دوماهنامه علمی پژوهشی

---

سابقه و اهداف: خنک کننده اولیه یک بستر خنک کنندگی ضروری برای کنترل حرارت در نیروگاه‫های هسته‫ای است. در طی فرآیند اکسیداسیون، نیکل می­تواند در خنک­کننده اولیه آزاد شود که آلودگی آنرا افزایش می­دهد. مشکلات بهره­برداری و هزینه بالای تصفیه آب خنک­کننده در روش­های موجود، تحقیقات برای روش­های جدیدتر را ضروری می­سازد. هدف از انجام این تحقیق بررسی حذف Ni(II) از محیط حقیقی آب خنک­کننده مصنوعی نیروگاه اتمی با استفاده از نانوذرات آهن اکسید و پارامترهای موثر بر آن می­باشد.

روش بررسی: در این پژوهش نانوذرات آهن صفر ظرفیتی به نانوذرات آهن اکسید تبدیل شد و کارایی حذف آن برای یون Ni(II) در آب خنک­کننده مصنوعی ناپیوسته مورد مطالعه قرار گرفت. هم­چنین تاثیر عوامل موثر در فرآیند حذف شامل غلظت نانوذرات آهن اکسید، pH محلول و زمان تماس بررسی و ایزوترم جذب و مدل سینتیکی واکنش معین گردید.

یافته­ها: تصاویر STM نشان داد که اندازه ذرات نانو ذرات اکسید آهن کمتر از nm ۴۰ می­باشد. در pH اولیه محلول و h ۴ = t حذف تقریبا کامل یون نیکل در غلظت g/L ۴۰ جاذب بدست آمد. در g/L ۱ = C جاذب و h ۴ = t، بیشترین راندمان حذف در ۱۰ = pH بود. جذب نیکل بر نانوذرات آهن اکسید در            g/L ۳۵ = C جاذب و ۷۱/۲ = pH از ایزوترم لانگمیر تبعیت می­کرد و سینتیک واکنش شبه درجه دوم بود.

 نتیجه­گیری: نتایج این مطالعه نشان می­دهد که با افزایش pH در محیط قلیایی راندمان حذف افزایش می­یابد. زیرا وقتی که pH محلول بالای نقطه ایزوالکتریک باشد، سطح اکسید به طور منفی شارژ می­شود و می­تواند با کاتیون­ها (مثلا یون­های فلزی) تشکیل کمپلکس­های سطحی دهد. با اعمال شرایط بهینه نانو ذرات آهن اکسید توانایی خالص سازی آب خنک­کننده را دارد.

---

  مقدمه : آلودگی آب‌های زیرزمینی و سطحی به نیترات در بسیاری از مناطق دنیا به صورت یک مشکل جدی مطرح است. بالا بودن غلظت نیترات در آب برای کودکان مخاطره آمیز بوده و باعث ایجاد بیماری متهموگلوبینمیا می‌گردد . هدف از این پژوهش بررسی کارائی حذف نیترات با استفاده از کانی پامیس اصلاح شده با آهن و تعیین سینتیک و ایزو ترم های جذب می‌باشد.

  روش بررسی: این تحقیق یک مطالعه تجربی بوده است که در مقیاس آزمایشگاهی به صورت ناپیوسته و در شرایط آزمایشگاهی ) دمای ‍ C ° ۲۵ ( انجام گرفت. پارامتر های مختلفی از جمله غلظت اولیه محلول، زمان تماس و pH بررسی شد. در این پژوهش از دو مدل ایزو ترم فروندلیخ و لانگمایر جهت بررسی واکنش های جذب و محاسبه ثابت تعادل استفاده گردید. غلظت باقیمانده نیترات به وسیله دستگاه اسپکتوفتومتر UV/VIS ( Shimadzo-۱۷۰۰, Japan ) در طول موج‌های ۲۲۰و ۲۷۵ نانومتر اندازه گیری شد.

  یافته‌ها: نتایج حاصل از مطالعات ایزوترمی نشان داد که حذف نیترات از معادله فروندلیخ ( ۹۹۸/۰ R^۲> ) پیروی می کند. در این مطالعه ضریب چسبندگی۱۴/۰ K_f = و مقدار نیترات جذب شده به ازای واحد جرم پامیس اصلاح شده برابر mg/g ۶۵/۰= qm(mg/g) می باشد. معادله شبه درجه دوم بهترین سازگاری را با توجه به داده های سنتیکی دارد.

  نتیجه گیری : به طور کلی نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که می‌توان از پامیس اصلاح شده با آهن به عنوان جاذب موثر در جهت حذف نیترات از محلول‌های آبی استفاده کرد.

   

 

---

مقدمه: فروشندگان دستگاههای تصفیه آب در نقطه مصرف (خانگی) برای بازاریابی و افزایش فروش محصولات خود، با استفاده از الکترودهای تجاری آهن و آلومینیوم، کیفیت آب شرب را دستخوش تغییراتی نموده که باعث افزایش جامدات محلول و معلق آب می شود که با نصب تجهیزات تصفیه آب، آب خروجی زلالی تولید می شود. با توجه به عدم وجود دلایل علمی موجه در ایجاد لجن و تغییر رنگ آب ناشی از الکترولیز با الکترود تجاری، این مطالعه با هدف مقایسه کیفیت فیزیکو شیمیایی آب پس از الکترولیز با الکترودهای تجاری و الکترود زغالی(به عنوان شاهد) انجام شد.

روش بررسی: پس از انجام فرایند الکترولیز با الکترودهای تجاری (آهن و آلومینیم بطور توام)، هریک بطور مجزا و الکترود زغالی (به عنوان شاهد) بر روی نمونه­های آب، پارامترهای کیفی سختی، قلیائیت، pH ، EC،TDS  قبل و بعد از الکترولیز به روش استاندارد مورد آزمایش قرار گرفت. پس از آنالیز داده ها، میانگین پارامترهای کیفی آب ناشی از الکترولیز الکترودهای مختلف با هم مقایسه شد.

یافته­ها: pH نمونه­ها پس الکترولیز با الکترود تجاری و الکترودهای آهن-آهن افزایش معنی داری داشت(۰۵/۰p <) ولی با الکترودهای آلومینیوم- آلومینیوم تغییر معنی داری مشاهده نشد(۰۵/۰p >). سختی کل، کلسیم و منیزیم و قلیاییت نیز پس از الکترولیز باالکترود تجاری و الکترودهای آهن-آهن افزایش معنی داری داشت (۰۵/۰p <) ولی برای الکترودهای آلومینیوم - آلومینیوم بدون تغییر ماند. هدایت الکتریکی و کل جامدات محلول پس از الکترولیز با انواع الکترودها از نظر آماری بطور قابل ملاحظه ای افزایش یافته بود. رنگ نمونه ها پس از استفاده از الکترودهای آهن-آهن  و الکترود تجاری قرمز مایل به قهوه­ای و برای الکترودهای آلومینیوم سفید کدر شده در حالی که پس از استفاده از الکترود زغالی تغییری پیدا نکرده بود.

نتیجه گیری: الکترولیز آب با الکترودهای تجاری مورد مطالعه باعث تولید رنگ و لجن در اثر آزادسازی یونهای آلومینیوم و آهن شده و منجر به تولید آبی کدر و سیاه می شود که به تصور اشتباه، ناخالصی های آب می باشد در حالی که رسوبات تشکیل شده ناشی از واکنش یونهای آزاد شده از الکترودها با هیدروکسید آب مورد آزمایش می باشد. پس این گونه الکترودها تقلبی بوده و استفاده های سودجویانه از آن می شود که مراکز بهداشت بایستی نسبت به افزایش آگاهی عموم و جمع آوری آنها از بازار اقدام نمایند. 

 

---

چکیده مقدمه: سیانید یکی از آلاینده های محیط زیست است که در پساب صنایع مختلف وجود دارد و موجب آلودگی منابع آب شده که برای انسان و محیط زیست خطرناک می باشد. سیانید را می‌توان به روش های مختلفی از محیط‌های آبی حذف کرد، اما غالب این روش‌ها هزینه ‌بر می‌باشند. در این مطالعه از رزین تبادل‌کننده لیواتیت FO۳۶ برای حذف سیانید در سیستم ناپیوسته استفاده شده است. روش بررسی: حذف سیانید از محلول های آبی با رزین تبادل‌کننده لیواتیت FO۳۶ در وضعیت‌های مختلف از جمله اثر میزان ماده جاذب، غلظت سیانید اولیه، زمان تماس و pH در فاز ناپیوسته مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: در پروسه تبادل‌کننده ناپیوسته، زمان تعادل بعد از ۹۰ دقیقه تماس حاصل گردید و میزان حداکثر حذف سیانید، در میزان pH ۵ تا ۹ برای غلظت سیانید، ۱ میلی‌گرم در لیتر، به‌دست آمد. لیواتیت FO۳۶ قدرت باند شدن بالایی دارد. ثابت تعادل که به ظرفیت تبادل یون بستگی دارد توسط ایزوترم جذب لانگمیر به‌دست آورده شد. میزان حداکثر ظرفیت جذب سیانید برای FO۳۶ در ۵/۶= pH به‌دست آمد و اثر تبادل‌کنندگی سیانید بر روی رزین تبادل‌کننده کاتیونی از معادله واکنش درجه اول پیروی کرد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این تحقیق. رزین لیواتیت FO۳۶ می‌تواند به‌عنوان یک گزینه مناسب با توجه به قابل احیاء بودن آن، جهت کاهش میزان سیانید از محیط‌های آبی به‌کار رود

---

چکیده مقدمه: مطالعات نشان داده ‌است که چنانچه تصفیه‌ی فاضلاب و پساب‌ها بطور مناسب مدیریت شود، بخش قابل ملاحظه‌ای از منابع آب مورد نیاز جوامع در حال توسعه را فراهم می‌کند. با افزایش بی‌رویه غلظت مواد ریزدانه، ترکیبات آلی و معدنی و بخصوص فلزات سنگین در پساب‌ها روش‌های متعارف جوابگوی حذف آلاینده‌ها نبوده و لازم است از فرآیندهای جدید در حذف آنها استفاده شود. با توسعه فناوری‌های نوین از قبیل نانو فناوری، فرآیندهای حذف آلاینده‌ها از آب و پساب‌های صنعتی و کشاورزی بهبود یافته است. این مطالعه مروری بر تحقیقات انجام شده در مورد کاربرد فناوری ‌نانو در حذف آلاینده‌های آب است که در این زمینه از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ منتشر شده است وبا عبارات کلیدی Application of Nanotechnology ، Nanotechnology and wastewater treatment ، Nanofiltration and wastewater در اینترنت و مجلات معتبر علمی بهداشت محیط جستجو انجام شد. نتیجه‌گیری: اکثر مطالعات نشان داده‌اند، که استفاده از مواد نانو به علت دارا بودن سطح ویژه بسیار زیاد و خواص شیمیایی منحصر بفرد به کاربران این امکان را می‌دهد تا بطور مستقیم یا پس از اصلاح و عاملدارشدن به صورت اختصاصی و با ظرفیت بالاتر آلاینده‌ها را از محیط آبی خارج ‌نمایند. نانو فیلتراسیون، نانو فتوکاتالیست‌ها، نانو ذرات آهن صفر ظرفیتی، نانو ذرات مغناطیسی از جمله روش‌ها و موادی هستند که جهت کنترل و حذف آلاینده‌ها از آب و پساب استفاده شده‌اند. حذف آلاینده‌ها و بازیابی آب خالص با بکاربردن فناوری نانو تاثیر زیادی در کاهش هزینه و زمان در صنعت تصفیه داشته و باعث بهبود منابع آبی در محیط زیست می‌گردد. نانو ذرات مغناطیسی اکسید آهن به علت دارا بودن خاصیت مغناطیسی و امکان جداسازی راحت‌تر از محیط پس از تصفیه، یک روش موثر و کارامد در حذف آلاینده‌ها بشمار می‌رود.

---

مقدمه: سرب از سمی ترین فلزات سنگین غیر ضروری موجود در محیط زیست بوده که از نظر سمیت، در زمره آلاینده های درجه اول قرار می گیرند. در این مطالعه کارایی الکتروکواگولاسیون با جریان متناوب و مستقیم با استفاده ازالکترودهای میله ای آهن و فولاد ضدزنگ در حذف سرب از فاضلاب صنعت باتری سازی مورد بررسی قرار گرفته است. روش بررسی: نمونه های فاضلاب از صنعت باتری سازی گرفته شد. در سلول الکتروشیمیایی از الکترودهای میله ای آهن و فولاد ضدزنگ استفاده و اتصال آنها به یکدیگر به صورت سری و به منبع تغذیه به صورت تک قطبی صورت گرفت. یافته ها: کاربرد جریان متناوب، با الکترود آهن در دانسیته جریانmA/cm۲۶ موجب حذف سرب تا ۷/۹۶ %شد و با الکترود فولاد ضد زنگ در دانسیته جریانmA/cm۲۸ برابر با ۸/۹۳ % بدست آمد. با کاربرد جریان مستقیم حذف بهینه سرب با الکترود آهن به ترتیب برابر با ۲/۹۷ % در دانسیته جریانmA/cm۲۶ و با الکترود فولاد ضدزنگ برابر با ۲/۹۳ % در دانسیته جریان mA/cm۲۸ حاصل شد. نتیجه گیری: نتایج حاصل ازاین تحقیق با موارد مشابه انجام شده توسط محققین دیگرهمخوانی دارد. با توجه به داده های حاصل شده این فرایند می تواند به عنوان روشی مناسب برای توسعه فرایند الکتروکواگولاسیون در مقیاس صنعتی در حذف سرب از محیط های آبی مطرح گردد.

---

مقدمه: رنگ یکی از شاخص های آلودگی آب می باشد و تخلیه پساب های رنگی می تواند به منابع آب های پذیرنده آسیب برساند. یکی از روش‌های پیشنهادی برای تصفیه فاضلاب رنگی استفاده از فرایند انعقاد الکتریکی می باشد. در مطالعه حاضر حذف رنگ از فاضلاب واقعی نساجی به وسیله فرایند انعقاد الکتریکی، با الکترودهای آهن تک قطبی مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: این مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی در یک راکتور الکتروشیمیایی ناپیوسته با حجم مفید ۵/۰ لیتر انجام شد. راکتور به ۴ صفحه الکترود آهن مجهز بود که به حالت تک قطبی به یک منبع جریان برق مستقیم (DC) متصل بود. در هر مرحله از آزمایش ml ۴۰۰ از پساب وارد راکتور شد و اثر پارامترهای عملیاتی دانسیته جریان ( mA/cm۲ ۰۴/۲۶- ۲/۵) ، pH (۹-۴) و زمان واکنش (min۶۰-۲۰) بر کارایی حذف رنگ و COD مطالعه شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که با افزایش دانسیته جریان، زمان واکنش وpH ، کارایی حذف رنگ و COD افزایش می یابد. شرایط عملیاتی بهینه در دانسیته جریان mA/cm۲۶۲/۱۵، زمان واکنش ۶۰ دقیقه و ۹=pH مشاهده گردید، که در آن کارایی حذف رنگ ۹۲ و COD ۸۹ درصد و مصرف انرژی kWh/m۳ ۲۵/۲۶ بود. نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که فرایند انعقاد الکتریکی با الکترودهای آهن روشی مؤثر و کارآمد برای رنگزدایی پساب نساجی می باشد.

---

مقدمه: در تحقیقات زیادی از نانوذرات مختلف برای حذف فلزات سنگین از آب استفاده شده‌اند، نتایج این تحقیقات نشان دهنده توان بالای این مواد برای حذف مواد آلاینده از محلول‌های آبی هستند همچنین جاذب‌های زیستی نیز دارای توان زیادی برای تصفیه آب می‌باشند. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیرات اضافه کردن نانوذرات اکسید آهن به فیلتر‌های زیستی حذف کروم از آب است. روش بررسی: در این پژوهش تجربی فرآیند مورد استفاده فیلتراسیون بود، همچنین در این تحقیق متغیر مورد بررسی در فرآیند نوع جاذب بود در واقع تاثیر تغییر نوع جاذب بر درصد حذف فلز سنگین مورد بررسی قرار گرفت، از سوی دیگر روش کار نیز به این شکل بود که در دو گام اول با استفاده از جاذب-های خاک و خاک اره، آب آلوده با سه غلظت متفاوت ۷/۸۸۳، ۴/۱۷۶۷ و ppm ۸۸۳۷ پالایش گردید در دو گام بعدی از پژوهش نیز برای مقایسه به هر کدام از جاذب‌های خاک و خاک اره مقادیری از مخلوط نانوذرات اکسید آهن با چند جاذب گیاهی دیگر اضافه شد، و دوباره جذب در همین غلظت‌های اولیه انجام گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بهترین جاذب، جاذب خاک و نانوذرات اکسید آهن با حداکثر درصد حذف معادل ۲/۹۶ است، همچنین بهترین عملکرد در غلظت اولیه فلز سنگین ppm ۸۸۳۷ بدست آمد، از سوی دیگر در آزمایش‌هائی که از نانوذرات اکسید آهن استفاده شد، اضافه شدن نانوذرات باعث افزایش میزان جذب کروم و تبدیل Cr۶+ به Cr۳+ گردید. نتیجه گیری: با استفاده از نتایج این تحقیق می‌توان گفت که ترکیب شدن نانوذرات اکسید آهن با مواد فیلترهای حذف کروم می‌تواند Cr۶+ را به Cr۳+ تبدیل کند همچنین این کار بازده فرآیند حذف را نیز افزایش می‌دهد.

---

مقدمه: کم‌خونی یکی از مشکلات بهداشتی عمومی در سراسر جهان و از جمله درکودکان می‌باشد. لذا مطالعه حاضر که در پی یافتن عوامل مرتبط با کم‌خونی می‌باشد با هدف بررسی ارتباط کم‌خونی با عوامل دموگرافیک در کودکان ۱۲-۷ ساله یزدی انجام پذیرفت.

روش بررسی: در این مطالعه مقطعی ۳۹۰ نفر  از دانش‌آموزان ۱۲-۷ ساله مدارس ابتدایی شهرستان یزد به روش نمونه‌گیری خوشه ای چند مرحله‌ای به طور تصادفی انتخاب شدند. تنها دانش‌آموزان سالم وارد این مطالعه شدند به علاوه در گروه دختران افرادی که سیکل‌های ماهانه آنها شروع شده بود وارد مطالعه نشدند. اطلاعات فردی و دموگرافیک با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری گردید. قد و وزن افراد به روش استاندارد اندازه‌گیری شد. هموگلوبین سرم کمتر از ۵/۱۱ گرم در دسی‌لیتر کم‌خونی، هموگلوبین ۵/۱۳-۵/۱۱ گرم در دسی‌لیتر در معرض خطر کم‌خونی و فریتین کمتر از ۱۵ میکروگرم در دسی لیتر کم‌خونی شدید یا  فقر آهن تعریف شد.

یافته‌ها: کم‌خونی در۳/۱% کودکان مورد مطالعه مشاهده شد، اما ۵/۵۱% کودکان در معرض خطر کم‌خونی بودند. ۱/۹% کودکان کم‌خونی شدید داشتند. در بین عوامل دموگرافیک مورد بررسی سن و جنسیت ارتباط آماری معنی‌داری با کم‌خونی داشت. به طوری که کودکان ۸-۷ ساله و دختران دارای شیوع بالاتری از کم‌خونی بودند.

نتیجه‌گیری: بیش از نیمی از نوجوانان یزدی (۸/۵۲% ) دارای کم‌خونی یا در معرض کم‌خونی فقر آهن می‌باشند. بالا بودن بیشترین شیوع کم‌خونی در دختران قبل از شروع سیکل‌های ماهانه بسیار حائز اهمیت می‌باشد.

---

چکیده و هدف:‏ کم خونی ناشی از فقر آهن یکی از مسایل بهداشتی مهم در بین زنان باردار است که موجب زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد یا تولد نوزاد مرده و... ‏می گردد. هدف از این مطالعه بررسی شیوع کم خونی فقرآهن در زنان باردار دریافت کننده ی خدمات آهن یاری شهر اردکان در مقاطع سه ماهه ی اول ‏و سه ماهه ی سوم بارداری و نحوه ی دریافت خدمات آهن یاری در آن گروه در زمستان ۱۳۹۰ بود.‏ روش بررسی: پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی، تحلیلی، و از نوع مقطعی می باشد. جامعه آماری این پژوهش، شامل زنان باردار دارای پرونده در مراکز ‏بهداشتی درمانی شهری اردکان می باشد.‏ حجم نمونه ۳۹۳ زن باردار تعیین گردید. روش نمونه گیری به صورت آسان از بین مادران باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهری اردکان ‏انتخاب شد. در این پژوهش ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخت حاوی ۱۱سؤال در۷ مولفه بود که در دو مقطع سه ماهه ی اول وسوم به ‏صورت مجزا تکمیل و نتایج آن استخراج ومحاسبه گردید و با توجه به آزمونهای آماری توصیفی و کی- دو در سطح معنی داری(۰۱/۰ ‏p<‎‏ ) انجام و مورد ‏آنالیز وتحلیل قرارگرفت.‏ یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که فراوانی کم خونی در سه ماهه سوم بارداری( با میانگین هموگلوبین ۳۴/۱۱ )، ( ۴/۳۶% )بوده، درحالیکه همین ‏فراوانی در سه ماهه اول بارداری( با میانگین هموگلوبین۳۳/۱۲) (۹/۹%)می باشد که روند افزایشی میزان کم خونی در زنان باردار در سه ماهه سوم را بطور ‏معنی داری‎(p<‎‏۰,۰۰۱‏‎)‎‏ نشان می دهد. نتایج مطالعه حاضر در مؤلفه تحصیلات ، رتبه بارداری، سن، نوع قرص آهن مصرفی، رابطه مواد مصرفی به همراه ‏مکمل آهن، و شغل زنان باردار و ارتباط آن با کم خونی ارتباط معنی داری مشاهده نشد. ‏ از یافته های دیگر زمان شروع مصرف مکمل آهن و رابطه غذاهای مصرفی به همراه مکمل آهن بود که بین این مولفه ها و کم خونی بر اساس آزمون ‏آماری کی –دو تفاوت معنی دار مشاهده گردید. همچنین زمان مصرف بر حسب اوقات شبانه روز که بر اساس آزمون آماری کی –دو تفاوت معنی داری ‏مشاهده نشد.‏

---

چکیده
مقدمه: امروزه یکی از شایع‌ترین مسائل بهداشتی در جهان، آنمی فقر آهن می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر اجرای برنامه مراقبت خانواده محور بر خستگی و افسردگی دختران نوجوان مبتلا به آنمی فقر آهن انجام شد. ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻣﺤﻮﺭ ﺭﻭﺷـﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﻔﻴﺪ دو طرفه بین مراقبت کنندگان، ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻣﻲﺷﻮند . مراقبت خانواده محور به طور سیستماتیک سازمان دهی شده است به طوری که پویایی و پیچیدگی های گوناگون ابعاد مختلف افراد و خانواده ها را مدنظر قرار داده است.
روش بررسی: پژوهش حاضر به‌صورت مطالعه نیمه تجربی کاربردی در سال ۱۳۹۹ با انتخاب ۷۰ دختر نوجوان مبتلا به آنمی فقر آهن محصل در مقطع دبیرستان شهرستان محمودآباد از طریق نمونه‌گیری هدفمند و در دسترس انجام شد. ابزارهای پژوهش پرسشنامه خستگی استمس و افسردگی بک می‌باشد. بعد از گردآوری اطلاعات حاصل از مرحله قبل از مداخله، برنامه مراقبت خانواده محور برای دختران نوجوان نمونه پژوهش در گروه آزمون اجرا و آزمون ثانویه ۳ ماه بعد از مداخله انجام شد. در گروه کنترل نیز پرسشنامه‌ها در ابتدا و سپس ۳ ماه بعد از آموزش که در ۶ جلسه برگزار گردیده ، سنجیده و اطلاعات دو گروه با استفاده از روش‌های آزمون t زوجی و آزمون t وابسته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: مقایسه نمره کل خستگی و افسردگی دختران نوجوان مبتلا به آنمی فقر آهن قبل و بعد از مداخله در گروه آزمون اختلاف معناداری را در جهت کاهش نمرات نشان داد (۰۰۱/۰>P)، ولی در گروه کنترل، اختلاف معناداری وجود نداشت (۰۵/۰P>). مقایسه نمره کل خستگی  دختران نوجوان مبتلا به آنمی فقر آهن قبل و بعد از مداخله در گروه آزمون اختلاف معناداری را در جهت کاهش نمرات نشان داد (۰۰۱/۰>P)، ولی در گروه کنترل، اختلاف معناداری وجود نداشت (۱۸۲/۰=P). همچنین، مقایسه نمره کل افسردگی دختران نوجوان مبتلا به آنمی فقر آهن قبل و بعد از مداخله در گروه آزمون اختلاف معناداری را در جهت کاهش نمرات نشان داد (۰۰۱/۰>P)، ولی در گروه کنترل، اختلاف معناداری وجود نداشت (۶۶۷/۰=P).
نتیجه‌گیری: میزان خستگی و افسردگی در دختران نوجوان مبتلا به آنمی فقر آهن که برنامه مراقبت خانواده محور را دریافت می‌کنند، نسبت به گروه کنترل کاهش یافت.