زهرا جلیلی، زینب سادات حسینی، داود شجاعی‌‌زاده،
دوره ۲۱، شماره ۱ - ( فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۱ )
چکیده
مقدمه: پوکی استخوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیک استخوان است. اکثر مشکلات بهداشتی با رفتار انسان ارتباطی تنگاتنگ دارند، نظریه‌ها و الگوهای رفتاری، برای چگونگی پیشگیری از مشکلات بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرند. از این میان تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده کلیه سازه‌های آن باور محور هستند که عوامل متفاوتی را مورد بررسی قرار می دهد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف"کاربرد تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده در پیشگیری از پوکی استخوان زنان مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهر تهران در سال ۹۹-۱۳۹۸" انجام شد.
روش بررسی: این مطالعه مداخله‌ای نیمه‌تجربی در سال ۱۳۹۸ بر روی ۸۰ نفر از زنان ۱۸ تا ۲۹ سال مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهر تهران که به دو گروه کنترل (۴۰ نفر) و مداخله (۴۰ نفر) تقسیم شدند، انجام گرفت. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه های دموگرافیک و سازه‌های مدل رفتار برنامه‌ریزی شده انجام شد. داده‌ها در دو نوبت قبل و یکماه بعد از مداخله جمع‌آوری شد. ﺗﺤﻠﯿﻞ داده ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻣﺎر ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و تحلیلی به کمک نرم افزار SPSS نسخه ۲۲صورت ﮔﺮﻓﺖ.
یافته‌ها: نتایج نشان داد تفاوت معنی‌داری در میانگین نمرات نگرش، هنجار انتزاعی، قصد رفتار و رفتار گروه مداخله بعد از انجام مداخله آموزشی نسبت به گروه کنترل به وجود آمد (۰۵/۰>P). اما میانگین نمره کنترل رفتار درک‌شده بین قبل و بعد از مداخله انجام‌شده اختلاف معنادار نداشت (۱۵/۰= P).
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این مطالعه مداخله آموزشی این نظریه می‌تواند به عنوان چارچوب نظری مناسبی برای طراحی و اجرا مداخلات در خصوص پیشگیری از پوکی استخوان به‌کار رود.
