ریحانه جلالی، حسین اعتمادفرد، حامد خرقانی، روزبه شاد، وحید صادقی،
دوره ۲۰، شماره ۴ - ( مهر و آبان ۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه: گسترش جهانی ویروس کرونا در سال ۲۰۱۹ و آمار بالای مرگ و میر طی این بیماری مبیّن تصمیمگیری و یافتن راهحلی برای کنترل و جلوگیری از شیوع آن میباشد. یکی از مؤثرترین راهها برای پیشگیری و مقابله، استفاده از واکسن است که باتوجه به عرضه محدود آن، عموما توزیع آن اولویتبندی شده و تخصیص بین افراد صورت میگیرد.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- همبستگی برای دستیابی به هدف اولویتبندی و تخصیص واکسن کرونا در محلات شهر مشهد از GIS، ابزار AHP و منطق فازی استفاده شده است و اولویتبندی محلات در چهار سناریو، شامل سناریو AHP، سناریو دستورالعمل WHO، سناریو دستورالعمل وزارت بهداشت و درمان ایران و سناریو خرد جمعی بومی سازی شده تحلیل گردید.
یافتهها: خروجی اولویتبندی محلات حاصل از چهار سناریو مذکور در ۵ کلاس مشخص گردیده است. در سناریو AHP، کمترین درصد(۸۹/۸) و در سناریو خرد جمعی بومی سازی شده بیشترین درصد(۲۲/۴۲) به محلات دارای اولویت ۱ اختصاص یافت. از نظر پراکندگی مکانی تنها در سناریو نخست نظم مشخصی مشاهده شد. هم چنین در بین نتایج عموما همبستگی بالایی مشاهده نمیشود و تنها سناریو وزارت بهداشت و درمان ایران و خرد جمعی بومی سازی شده دارای هم بستگی ۸۲/۰ است.
نتیجه گیری: با توجه به کمبود واکسن، تخصیص مکانی براساس دستورالعملهای ارائه شده به عنوان یک روش مطمئن که میتواند معیارهای اساسی تخصیص منابع محدود درمانی را برآورده سازد، در این تحقیق به اجرا درآمد و ۱۸۰ محله شهر مشهد در سناریوهای مختلف دارای اولویتهای مشخص شدند که میتواند به تصمیمگیران حوزه سلامت کمک نماید.