دوماهنامه علمی پژوهشی

---

  مقدمه: افزایش روزافزون مخارج دارویی از جمله نگرانی های سیاست گذاران سلامت در دنیاست. هدف پژوهش حاضر، تخمین تابع تقاضای دارو در جامعه شهری ایران به منظور کمک به سیاست گذاری مؤثر برای منطقی کردن مصرف دارو در کشور بود.

  روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی، تحلیلی است که به صورت تداومی و گذشته نگر انجام شده است. جامعه پژوهش شامل کل خانوارهای شهری کشور بوده و نمونه گیری انجام نشده است. داده های مورد نیاز از گزارش تفصیلی آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای شهری و هزینه داروئی آن ها در یک دوره زمانی ۲۰ ساله از سال ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۹ که توسط مرکز آمار ایران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منتشر شده و با استفاده از فرم های طراحی شده توسط پژوهشگر استخراج شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اقتصادسنجی E-Views انجام شد. همچنین برای برآورد کشش های مختلف (کشش قیمتی و کشش درآمدی) از تحلیل رگرسیون استفاده شد .

  یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که هزینه داروئی خانوارهای شهری ایران در تابع تقاضا، متغیری درون زا بوده و تابع متغیرهای شاخص قیمت دارو، درآمد کل خانوار و هزینه ویزیت پزشک می باشد. کشش قیمتی تقاضای دارو، ۵۶/۰، کشش درآمدی تقاضا، ۴۲/۰ و کشش متقاطع تقاضای دارو نسبت به هزینه ویزیت پزشک در دوره مطالعه، ۱۸/۰ برآورد گردید.

نتیجه گیری: کشش پذیری کم قیمتی تقاضای دارو بدان معنی است که دارو در جامعه شهری ایران، نقش کالای ضروری را داشته و تقاضای آن حساسیت چندانی نسبت به تغییر قیمت ندارد. لذا، سیاست های کنترل مصرف دارو در کشور باید بر اقدامات غیرقیمتی نظیر افزایش آگاهی عمومی در مورد مصرف دارو و اصلاح رفتار تجویز داروی ارائه دهندگان مراقبت متمرکز شوند

---

چکیده مقدمه: در مسیر نیل به رضایت، آرامش و شکوفایی نوع بشر مشکلات و موانع متعدّدی وجود دارد. برخی از این موانع ناشی از جهل و نادانی بوده و خودساخته هستند. یکی از مهم‌ترین موانع و مشکلات که سلامت و کارایی نسل فعلی بشر را به شدت به مخاطره انداخته اعتیاد (وابستگی) به مواد مخدّر است. هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر درمان شناختی-رفتاری در افزایش انگیزش پیشرفت دانشجویان وابسته به مواد مخدر وکاهش عود اعتیاد درآنان می باشد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی با پیش آزمون و پس‏آزمون و گروه کنترل می باشد. جامعۀ آماری عبارت ازکلیه دانشجویان معتادی بود که برای درمان و ترک اعتیاد به مراکز درمانی شهر یزد مراجعه می‏کردند. درآغاز،۳۰ نفر ازمیان آنها به صورت تصادفی انتخاب گردیدند و این افراد شامل کسانی می‏شدند که تست مرفین آنها همگی مثبت نشان داده شد. سپس در سه گروه ده نفری شامل گروه آزمایشی، گروه کنترل و گروه بی اثر تقسیم شدند. قبل از اجرای مداخلۀ درمانی همۀ افراد سه گروه به آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس پاسخ دادند. بعد از مداخلۀ درمانی نیز افراد سه گروه مجدداً به آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی شفه استفاده گردید. یافته ها: نتایج بر اساس داده های آماری با درجه آزادی ۲ و در سطح ۰۰۱/۰=α نشان داد (۳۳/۱۳x^۲= )که درمان شناختی-رفتاری، در کاهش میزان عود اعتیاد دانشجویان معتاد مؤثر بوده‏ و توانسته از بازگشت آنها به مصرف مجدد مواد مخدر جلوگیری نماید. نتیجه گیری: در مجموع با توجه به داده های به دست آمده مبنی بر تأثیر مثبت درمان شناختی- رفتاری در کاهش عود بیماران مورد مطالعه و افزایش انگیزش پیشرفت آنان در عرصه های مختلف زندگی از جمله تحصیل و کار توصیه می شود تا از این روش در مراکز درمانی در راستای کاهش عود اعتیاد و افزایش انگیزش پیشرفت توسط افراد مجرب و کار آزموده استفاده گردد. واژه های کلیدی: درمان شناختی- رفتاری، اعتیاد،انگیزش پیشرفت

---

مقدمه: سرطان معده دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در سراسر جهان بوده که مرگ و میر ناشی از آن در کشورهای آسیایی مانند ایران در حال افزایش می‫باشد. علیرغم استفاده از جراحی، اشعه درمانی و شیمی‫درمانی، میزان بقاء پنج ساله در بیماران در حدود ۲۰ درصد می‫باشد. بنابراین درمان تکمیلی و پیشگیری از گسترش بیماری هدف اصلی در این زمینه می‫باشد. ما در این مقاله مروری برآنیم تا برخی راهکارهای موثر برای پیشگیری از وقوع سرطان معده را ارائه دهیم. روش بررسی: این مطالعه، مروری بر مقالات در مورد راهکارهای موثر برای پیشگیری از سرطان معده می باشد که در اینترنت و مجلات معتبر علمی جستجو شده است. با استفاده از کلید واژه های مناسب پایگاه های داده ای Google Scholar، Science Direct، Medline، Web of Science و Springer مورد بررسی قرار گرفتند. بحث و نتیجه گیری: مجموعه مطالعات بالینی با بکارگیری راه‌هایی که شانس وقوع و پیشرفت سرطان را به تأخیر می‌اندازد، جزو برنامه‌های پیشگیری قرار می‌گیرند. تحقیقات زیادی نشان داده اند که در سراسر دنیا خطر سرطان معده رابطه‏ای معکوس با شرایط اجتماعی، اقتصادی و تغذیه ای افراد دارد. یکی از مهمترین راهکارهای پیشنهادی پیشگیری کننده از سرطان معده استفاده از برنامه تغذیه مناسب، غنی از آنتی‏اکسیدان‏ها می باشد. خطر سرطان معده در افرادی با سبک زندگی سالم که دارای رژیم غذایی غنی از میوه‏ها و سبزیجات می‏باشند، کمتر است ولی استفاده از سیگار و تغذیه نامناسب با افزایش خطر بروز سرطان معده ارتباط دارند.

---

مقدمه:خاﻧﻮاده ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫـﺮ ﻧﻈﺎم اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ دارای ﻧﻴﺎزﻫﺎی اوﻟﻴﻪ اﺳﺖ،از ﺟﻤﻠه می توان به اﺣﺴـﺎس ارزﺷـﻤﻨﺪی، اﻣﻨﻴـﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ، ﺻﻤﻴﻤﻴﺖ،ﺗﻌﻠﻖ و واﺑﺴﺘﮕﻲ، اﺣﺴﺎس مسئولیت، ﻧﻴـﺎز ﺑﻪ اﻧﮕﻴﺰه و ﺗﺄ ﻳﻴﺪ دﻳﮕﺮان، ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺷـﺎدی و ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ و ﻧﻴﺎزﻫـﺎی ﻣﻌﻨﻮی خانواده وبه خصوص دختران اﺷﺎره ﻛﺮد، ﻫـﺮ ﺧـﺎﻧﻮاده وﺿـﻌﻴﺖ و ﻓﻀﺎی ﻋﺎﻃﻔﻲ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد داردو روش اداره و ﻧﻮع ﻋﻤﻠﻜـﺮد آنها ﺑــﺎ ﻳﻜــﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔــﺎوت است. اﮔﺮ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ وﻳﮋه واﻟﺪﻳﻦ ازتاﺛﻴﺮ ﺟﻮ ﻋﺎﻃﻔﻲ ﺧـﺎﻧﻮاده و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﻮد ﺑـﺮ روی ﺳـﻼﻣﺖ و ﺷـﻜﻮﻓﺎﻳﻲ ﻓﺮزﻧـﺪان آﮔـﺎه ﺑﺎﺷــﻨﺪ، ﺳــﻌﻲ ﺧﻮاﻫﻨــﺪ ﻛــﺮد ﻛــﻪ ﻓﻀــﺎﻳﻲآرام، ﻣﺘﻌــﺎدل و ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه را ﺑﺮای ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻬﻴـﺎ ﻛﻨﻨـﺪ. بنابراین بر آن شدیم که مطالعه ای در زمینه ارتباط سلامت عمومی دانش آموزان وجو خانواده را مورد بررسی قرار دهیم. روش بررسی: این پژوهش ازنوع توصیفی به روش پیمایشی می باشد جامعه آماری ۳۷۴ نفراز دختران دانش آموز دبیرستانی شهر یزد بودندکه به صورت خوشه ای ازبین دانش آموزان دبیرستانهای یزد انتخاب شدند.اطلاعات مورد نیاز با پرسشنامه های سلامت عمومی( GHQ۲۸ )و پرسشنامه جو خانواده جمع آوری گردید.داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه۱۶ وآزمونهای توصیفی وتحلیلی تجزیه وتحلیل گردید. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان دادکه کلیه دانش آموزان از نظرمقیاسهای مختلف سلامت عمومی (مقیاس علائم جسمانی، مقیاس علاپم اضطرابی،مقیاس کارکرد اجتماعی ومقیاس علائم افسردگی) درحد خفیف بودند.داده ها بیان می کنند که بین تمام سازه های پرسشنامه جو خانواده با مقیاسهای سلامت عمومی به استثنای سازه ، بازبودن بادیگران، رابطه معنی دارومنفی (۰۰۱/>p ) وجوددارد. بحث و نتیجه گیری:نتایج این بررسی ومقایسه آن با نتایج بررسی های دیگر راهنمای بسیارمناسبی برای آموزش وتربیت کودکان ودانش آموزان در خانواده ومدارس می باشد ووالدین می توانند ازآنها در تامین سلامتی کودکانشان استفاده نمایند.

---

چکیده مقدمه:در چند دهه اخیر سازمان‌ها گرایش بیشتری به سمت فضائل اخلاقی و انسانی پیدا کرده‌اند و از این طریق سعی نموده‌اند تا خلاءهای معنوی و اخلاقی و عاطفی کارکنان خود را بر طرف سازند. هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل موثر بر فضیلت گرایی در بیمارستان های آموزشی شهر یزد و رتبه بندی این عوامل می باشد. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع تحلیلی بوده و به صورت مقطعی و کاربردی در شش ماهه دوم سال ۱۳۹۳ در بیمارستان های آموزشی شهر یزد انجام شد. جامعه آماری کلیه کارکنان بیمارستان های آموزشی شهر یزد بودند.روش نمونه گیری، تصادفی ساده بود و ۱۸۴ پرسش نامه جمع آوری شد. داده ها با استفاده از پرسش نامه بسته شامل ۵۶ سوال که روایی و پایایی آن بررسی شده بود، جمع آوری گردید. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری ۱۸ SPSS صورت گرفت. برای استخراج عوامل موثر بر فضیلت گرایی از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تاییدی و برای رتبه بندی عوامل از آزمون فرید من استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که عوامل موثر بر فضیلت گرایی در قالب شش عامل مدیریت و رهبری، منابع انسانی، ساختار و فرایند، فرهنگ سازمانی، توجه به جامعه و چشم انداز قابل تبیین هستند. نتیجه گیری: عوامل فرهنگ سازمانی و توجه به جامعه و چشم انداز نسبت به عوامل مدیریت و رهبری، ساختار و فرایند و منابع انسانی اولویت پایین تری دارد. برای ارتقاء این عوامل و نهایتا ارتقاء سطح فضیلت محوری در بیمارستان ها پیشنهاد می شود شاخص های ارتقاء جو اخلاقی در سازمان، توجه به امور عام المنفعه و انسان دوستانه، نفوذ فضایل در استراتژی، اهداف و چشم انداز تقویت شوند.

---

مقدمه: نانولوله های کربنی موادی با قابلیت حذف برخی از آلاینده های آب هستند. کارایی این مواد در حذف آلاینده ها بسته به عوامل مختلفی از جمله PH، غلظت، زمان تماس و ... است.در تحقیق حاضر کارایی نانولوله کربنی چند جداره اکسید شده در حذف سرب از محیط های آبی مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: مطالعه تجربی است. ابتدا نانولوله کربنی چند جداره اکسید شد و سپس در سه PH ۴، ۷ و ۱۰ و زمانهای تماس ۵، ۱۰ و ۴۰ دقیقه و غلظتهای ۵۰، ۱۰۰ و ۱۲۵ میلی گرم بر لیتر نانولوله کربنی چند جداره اکسید شده، کارایی حذف سرب از محیط آبی مورد بررسی قرار گرفت.کلیه آزمایشات بر اساس روشهای مندرج در کتاب روشهای استاندارد برای آزمایشات آب و فاضلاب ویرایش بیست و یکم انجام شد. آزمایش ها تحت شرایط بهینه بر روی نمونه واقعی، آب آشامیدنی روستای ابراهیم آباد رضوی سیرجان انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۶ انجام گرفت. یافته ها: تغییرات همزمان زمان تماس و pH باعث تغییر کارآیی حذف سرب توسط نانولوله کربن چند جداره اکسید شده گردید. مهمترین عامل درافزایش راندمان حذف، استفاده از pH اسیدی برابر۴ است و با افزایش همزمان زمان تماس و غلظت نانولوله، راندمان حذف افزایش داشت. در شرایط بهینه ۱۲۵ میلی گرم بر لیتر غلظت نانولوله، زمان تماس ۱۰ دقیقه و ۴PH= راندمان حذف سرب در نمونه سنتتیک و نمونه واقعی به ترتیب ۱/۹۹ و ۹۴ درصد حاصل شد. در مجموع اختلاف ناچیزی بین راندمان حذف درشرایط سنتتیک و واقعی وجود دارد که این اختلاف ناشی از تداخل کاتیونها، آنیونها و فلزات سنگین موجود در نمونه واقعی است. نتیجه گیری: نانولوله های کربنی چند جداره اکسید شده توانایی بالایی در حذف سرب از محیط های آبی دارند. بیشترین راندمان حذف در ۴ PH= و کمترین راندمان حذف در ۷PH= بوده است، لذا در شرایط اسیدی حذف با راندمان بالاتری انجام شده است.

---

مقدمه: لیشمانیوز بیماری انگلی مشترک بین انسان و حیوان است که توسط گونه های مختلف انگل لیشمانیا ایجاد می شود ودر مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر جهان بومی است. یکی از شایع ترین اشکال این بیماری فرم پوستی آن است که متاسفانه از سراسر ایران به صورت همه گیر و بومی گزارش می شود، گیاه علفی کرک دار چند ساله به نام محلی "خوچوبه" و رسمی زنگوله ای لوله باریک " از خانواده گل گاوزبان و با نام علمی Onosma stinosiphon “. در گذشته به عنوان ضماد برای درمان بریدگی های سطحی پوست ،زخم و جوش مورد استفاده قرار گرفته است. هرچند که خواص درمانی این گیاه در هیچ کتاب دارویی ذکر نشده اما خاصیت ضدعفونی کننده گی اش در محل زخم به اثبات رسیده است، افزون بر اینکه عوارض ناخواسته جانبی ندارد. لذا هدف از این پژوهش تاثیرعصاره زنگوله ای لوله باریک برزخم سالک در موش BALB/C مبتلابه سالک می باشد. روش بررسی: این پژوهش از نوع تجربی و به شیوه کارآزمایی آزمایشگاهی است. انگل لیشمانیا گونه Leishmania tropica عامل سالک شهری به میزان مناسب در محیط های NNN و RPMI۱۶۴۰ کشت داده شد سپس موش ها در پنج گروه ۱۰ تایی بشرح ذیل دسته بندی شدند.گروه های اول،دوم و سوم دریافت کننده غلظت های ۸۰، ۶۰ و ۴۰ درصد عصاره گیاهی،گروه چهارم گروه کنترل بود. همه گروه ها همزمان به انگل مبتلا شدند. سپس ریشه گیاه زنگوله ای لوله باریک به میزان لازم تهیه و عصاره الکلی آن تهیه شد بلافاصله پس از ظهورزخم سالک در موش ها، پایش با اندازه گیری وزن موش و قطر زخم ها همراه با تجویز یک روز در میان غلضت های عصاره آغاز شد این کار تا زمان مرگ آخرین موش گروه کنترل ادامه یافت که روز تلف شدن موش های هر گروه یادداشت،ضمنا با تشریح موشها و پهنای طحال هر موش با خط کش اندازه گیری و سرانجام داده ها در رایانه ثبت و با استفاده از بسته نرم افزاریُSPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین وزن موشهای دریافت غلظت های متفاوت زنگوله ای لوله باریک با میانگین وزن موشهای شاهد اختلاف معنی دار نشان نداد (۰۵/

---

مقدمه: فرسودگی شغلی نوعی از فرسودگی روانی است که با فشارهای روانی یا استرسهای مربوط به شغل و محیط کار توام گشته است و می تواند سلامت عمومی فرد را تحت تاثیر قرار دهد و بیشتر در شغل هایی که مرتبط با خدمات انسانی می باشد به وجود می آید، با توجه به مشکلات ویژه کارکنان بانک ها به دلیل حساسیت بالای کاری مطالعه حاضر به منظور بررسی رابطه فرسودگی شغلی با سلامت عمومی درکارمندان بانک استان گلستان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی – تحلیلی از نوع همبستگی می باشد. به منظور اهداف پژوهش روی ۱۲۵کارمند بانک های دولتی از شهرستان مینودشت که به صورت سرشماری انتخاب شدند، انجام گرفت ابزار مورد استفاده شامل متغیرهای دموگرافیک، پرسشنامه سلامت عمومی -۲۸سوالی و پرسشنامه فرسودگی شغلی مزسلاچ بود. پس از جمع آوری پرسشنامه ها داده ها وارد نرم افزار۱۸ spss شده وآزمون های آماری T-Test،ANOVA ، ضریب همبستگی، ۲χ در سطح ۰۵/۰ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد، در خصوص ابعاد مختلف فرسودگی شغلی خستگی عاطفی و مسخ شخصیت درسطح خفیف و عدم کفایت شخصی در سطح بالا قرار داشتند و از نظر سطح کلی فرسودگی شغلی در سطح متوسط بودند. بین سلامت عمومی و فرسودگی شغلی رابطه معنادار قوی معکوس وجود دارد. نتیجه گیری: براساس یافته های مطالعه، فرسودگی شغلی سلامت عمومی را تحت تاثیر قرار می دهد. از یافته های این مطالعه در برنامه ریزی پیشگیری، شناسایی گروههای در معرض خطر در محیط های کاری می توان استفاده کرد.

---

چکیده مقدمه: یکی از عوامل پنهان، ولی تأثیرگذار در رفتار شغلی کارکنان، میزان تعهد آنها به سازمان و شغل شان است. از این رو شناسایی عوامل تاثیرگذار بر تعهدسازمانی از وظایف مهم مدیران سازمانی می باشد که در مطالعه حاضر به نقش معنویت در کار در بروز آن پرداخته شده است. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-همبستگی بوده که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران تعداد ۱۵۱ نفر از کارکنان اداری دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در آذرماه ۱۳۹۲ از طریق ۲ پرسشنامه معنویت در کار میلیمن و دیگران و تعهدسازمانی لینز مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با کمک نرم افزار ۱۷SPSS استفاده شد. یافته ها: بین معنویت در کار و سه مولفه آن (معناداری کار، احساس همبستگی و همسویی ارزشها) با تعهدسازمانی رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت (۰۱/۰p<). هم چنین هر سه مولفه معنویت در کار توانایی پیش بینی تعهدسازمانی را داشتند(۰۵/۰p<). نتیجه گیری: چنانچه معنویت در کار حاکم باشد و افراد کار خود را معنادار تلقی کنند، با دیگران احساس همبستگی و نوع دوستی داشته باشند و ارزش های فردیشان با ارزشهای سازمانی همسو و هماهنگ باشد تعهدسازمانی بیشتری به شغل و سازمان خود احساس خواهند نمود.

---

مقدمه: افزایش تعداد مراکز ارائه خدمات درمانی، رقابت بر سر جذب بیمار را افزایش داده به طوری که بیمارستان‌ها با درک این موضوع اقدام به پیاده‌سازی مدل‌هایی برای افزایش رضایت بیمار کرده‌اند. امروزه بیمارستان‌ها برای افزایش رضایت بیماران علاوه بر ارائه‌ خدمات و محیط مراقبتی مطلوب، به گسترش روابط نزدیک و مدیریت ارتباط با بیمار (Patient Relationship Management) نیازمند می‌باشند. هدف از این تحقیق ارزیابی وضعیت کیفیت خدمات، بر اساس رویکرد PRM دریکی از بیمارستان های خصوصی یزد می‌باشد. روش بررسی: این تحقیق پیمایشی و توصیفی- اکتشافی می‌باشد. جامعه‌ آماری این تحقیق را بیماران بستری شده در بیمارستان خصوصی یزد تشکیل می‌دادند که بر اساس فرمول کوکران از بین آن‌ها ۱۹۲ بیمار به عنوان نمونه انتخاب شدند. از آن جهت که تا کنون در زمینه‌ PRM تحقیقی صورت نگرفته ابزار ارزیابی مدیریت ارتباط با بیمار، پرسش‌نامه‌ای محقق‌ساخته با طیف پنج‌تایی لیکرت ( از خیلی ضعیف تا خیلی خوب) بود که روایی آن با استفاده از تحلیل عاملی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ، مورد تأیید قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که بیمارستان مورد مطالعه در تمام ابعاد به جز بُعد مشتری‌مداری پایین‌تر از سطح انتظار، عمل کرده و از بین ۴۱ مولفه مورد بررسی تنها در ۱۶ مولفه دارای وضعیت نامطلوب می‌باشد که از طریق ماتریس اهمیت- عملکرد (importance-performance matrix) اولویت رسیدگی به آن‌ها مشخص شده است. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد بیمارستان مذکور با توجه به محدودیت‌‌های منابع و تلاش در جهت ارتقای کیفیت خدمات بیمارستانی خود بهتر است اولویت خود را "درک صحیح نیازهای کلیدی بیماران"، "تغییر در خدمات بیمارستان‌ در راستای نفع بیشتر بیماران"، "به کارگیری نظرات بیماران در طراحی خدمات"، "انعطاف پذیری مدیریت و کارکنان بیمارستان برای ارائه خدمات جدید"،" شناخت دقیق اطلاعات بیماران" و "ایجاد سیستم بازخورد دقیق" قرار دهد.

---

مقدمه: مطالعات نشان داده اند که افراد کمال‌گرا از عزت نفس و رضایت از زندگی کمتری برخوردارند. از آن جایی که عزت‌نفس و رضایت از زندگی از مولفه های اصلی سلامت روان به شمار می‌روند و با توجه به این نکته که فکر، احساس و رفتار سه کارکرد انسانی مجزا نیستند بلکه هر سه با هم ارتباط متقابل دارند. لذا این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی بر عزت نفس و رضایت از زندگی در دانشجویان دختر کمال‌گرا انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه تجربی است. حجم نمونه ۶۰ نفر بود که از بین دانشجویان دختر کمال‌گرا خوابگاهی (دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد) در سال تحصیلی ۹۱ انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. آموزش راهبردهای شناختی به صورت گروهی، برای گروه آزمایش اجرا شد. پس از گذشت دو ماه داده های حاصل از پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که عزت نفس در گروه آزمایش در مقایسه با پیش آزمون و گروه کنترل به طور معناداری افزایش (۰۰۱/۰>p) داشته، همینطور رضایت از زندگی نیز افزایش (۰۰۱/۰> p) معناداری را نشان می‌دهد و این نتایج در دوره پیگیری هم چنان پایدار بوده است. نتیجه گیری: با توجه به ثمر بخش بودن استفاده از راهبردهای شناختی در افزایش عزت نفس و رضایت از زندگی ، آموزش این راهبردها باید در راستای بازسازی شناختی، اصلاح الگوهای باور و تفکر غیرمنطقی و در نهایت بالا بردن سلامت روان صورت گیرد.

---

چکیده مقدمه: یوگا به عنوان نوعی ورزش برای بهبود وضع سلامت جسمی، روانی و اجتماعی و ارتقا احساس سلامتی افراد سالم در آموزش های پزشکی جامعه نگر مد نظر قرار گرفته است. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر هشت هفته تمرین یوگا بر روی شاخص های تنفسی و ضربان قلب زنان غیرورزشکار انجام شد. روش بررسی: دریک تحقیق تجربی از نوع قبل و بعد تعداد ۳۰ نفر از دانشجویان به طور تصادفی انتخاب و به دو گروه ۱۵ نفری شاهد و تجربی تقسیم شدند. قبل از شروع دوره تمرینات منتخب یوگا، شاخص های تنفسی که شامل: ظرفیت های حیاتی، ظرفیتهای ریوی، ظرفیت های تهویه اختیاری و تهویه دقیقه ای بود، توسط دستگاه اسپیرومتری مشخص شد، همچنین شمارش ضربان قلب در حالت استراحت از آزمودنیها به عمل آمد و پس از دو ماه انجام تمرینات یوگا که شامل تمرینات یوگا و تمرینات تنفسی(پرانایاما) می شد، مجدداً از کلیه آزمودنیها شاخص های تنفسی و ضربان قلب تحت شرایط مشابه قبلی اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری t تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد تعداد تنفس و ضربان قلب در حالت استراحت در گروه تجربی از لحاظ آماری کاهش معناداری داشت ولی میزان حجم بازدمی با فشار در ثانیه اول از لحاظ آماری در این گروه افزایش معناداری داشت، همچنین در پارامترهای ظرفیت حیاتی، حداکثر جریان بازدمی، حداکثر جریان دمی و حجم ریوی تغییری ایجاد نشد. نتیجه گیری: نتیجه تحقیق حاضر نشان داد ۸ هفته تمرین یوگا باعث افزایش ظرفیت حیاتی و میزان حجم بازدمی با فشار در ثانیه اول و همچنین باعث کاهش تعداد ضربان قلب و تعداد تنفس در حالت استراحت می شود. واژه های کلیدی: یوگا ، پرانایاما، شاخص های اسپیرومتری، ضربان قلب

---

مقدمه: پرستاران به علت شب‌کاری مستعد اختلال خواب هستند. به منظور پیشگیری از خطاهای حرفه‌ای، تعالیم مفاهیم آموزش بهداشت خواب به پرستاران پیشنهاد می شود. هدف این مطالعه بررسی اثر بخشی آموزش بهداشت خواب بر بهبود اختلال خواب پرستاران می‌باشد تا منجر به تامین شرایط مطلوب کاری در بین این گروه گردد. روش بررسی: مطالعه نیمه تجربی حاضر به روش Field Trail با طرح after and before انجام شده است. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌های دموگرافیک و(The Epworth Sleepiness Scale (ESS، SMII ( SleepMed Insomnia Index) و (Insomnia Severity Index) ISI جمع آوری شد. ابتدا پرسشنامه‌ها بین ۲۰۷ نفر از پرستاران توزیع و تعداد صد۱۰۰ نفر پرستار مبتلا به اختلال خواب شناسایی شد که پس از برگزاری ۴ جلسه آموزشی ۶۶ پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که از ۲۰۷ پرستار ۳/۴۸% دارای اختلال خواب بودند. همچنین مشخص شد که وضعیت اختلال خواب با فاکتورهایی نظیر سن، جنسیت، وضعیت تاهل، سابقه کاری، تعداد فرزندان، نوع نوبت کاری و رضایت شغلی ارتباط معنی‌دار ندارد. در بررسی رابطه آموزش بهداشت خواب با کاهش اختلال خواب مشخص شد که وضعیت اختلال خواب پرستاران بعد از دوره آموزشی بهبود یافته است که با توجه به ۰۵۵/۰ P= این ارتباط به طور نسبی معنی‌دار است. نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای اختلال خواب در پرستاران، عوامل دیگری همچون ویژگیهای ساختمانی محیط بیمارستان و اختلالات روان پزشکی نظیر افسردگی و اضطراب نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. ضمناً آموزش بهداشت خواب به تنهایی موثر نبوده و باید در ترکیب با سایر روش‌های درمان رفتاری-شناختی به کار گرفته شود.

---

مقدمه:کاهش پسماند یک فاکتور کلیدی و زیرساختی اساسی در ایجاد جامعه پایدار است. اگرچه در سال های اخیر شهرداری تهران اقدامات خوبی در زمینه های مختلف مدیریت پسماند مانند جداسازی از مبدا، جمع آوری مکانیزه و احداث کارخانه های کمپوست انجام داده است، ولی میزان تولید پسماند در شهر تهران نه تنها روند کاهشی نداشته است بلکه افزایش نیز یافته است. در این مقاله ابتدا به وضعیت موجود مدیریت پسماند در شهر تهران پرداخته شده است. سپس با توجه به اینکه در تبیین استراتژی ها و برنامه‌ریزی‌های مرتبط با کاهش پسماند شناخت نوع و میزان پسماندهای تولیدی از اهمیت بسزایی برخوردار است، وضعیت تولید پسماند شهری در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی مقطعی بوده که طی سال های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ با مراجعه به مسئولین بازیافت مناطق ۲۲ گانه شهر تهران با تناوب سالیانه و با هدف جمع آوری اطلاعات موجود در خصوص تولید پسماند شهری مناطق صورت گرفت. مصاحبه حضوری با مسئولین سازمان مدیریت پسماند شهر تهران و تکمیل پرسشنامه، بازدید میدانی از مجتمع دفن و پردازش آرادکوه و جمع آوری اطلاعات در زمینه پسماندهای پذیرش شده توسط این مجتمع و سرنوشت نهایی این پسماندها از دیگر اقدامات صورت گرفته می باشد. سپس اطلاعات گردآوری شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میزان تولید کل پسماندهای شهر تهران طی سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ به ترتیب ۳۳۸۹۶۶۲ ، ۳۳۹۹۳۴۴ ، ۳۴۴۹۳۳۸ و ۳۲۴۵۱۵۷ تن بوده است که در سه گروه کلی پسماندهای شهری، پسماندهای شرکت ها و شهرک ها و پسماندهای بیمارستانی تقسیم بندی شده است. در این میان اکثر پسماند تولیدی شهر تهران مربوط به پسماندهای شهری شامل پسماندهای خانگی و تجاری مناطق ۲۲ گانه تهران می باشد. با توجه به آخرین اطلاعات جمعیتی مناطق مختلف شهرداری تهران براساس سرشماری نفوس و مسکن که در سال ۱۳۹۰توسط مرکز آمار ایران به انجام رسیده است و طبق بررسی های انجام شده، سرانه تولید پسماند در ۱۱ منطقه شهرداری تهران بین ۵۵۰ تا ۱۰۰۰ و در ۱۱ منطقه دیگر ۱۰۰۰ تا ۱۵۲۱ گرم به ازای هر نفر در روز در سال ۱۳۹۰ بوده است. کمترین سرانه پسماند تولیدی متعلق به منطقه ۱۳ با ۵۵۶ و بیشترین آن متعلق به منطقه ۱۲ با ۱۵۲۱ گرم به ازای هر نفر در روز در سال ۱۳۹۰ بوده است. نتیجه گیری: مقایسه میزان سرانه تولید پسماند شهری در مناطق مختلف شهر تهران با حداکثر ظرفیت قابل قبول تولید پسماند، بیانگر فاصله تولید پسماند همه مناطق شهر تهران از حداکثر مقدار مجاز است. بنابراین علاوه بر اینکه برنامه ریزی و انجام اقدامات راهبردی جهت کاهش پسماند شهری تهران ضروری است، این برنامه ها و اقدامات باید با توجه به خصوصیات هر منطقه و کیفیت و کمیت پسماند آن منطقه طرح شوند.

---

مقدمه:در بیماران تحت جراحی و اقدامات تهاجمی قلبی به علت ارتباط مستقیم با خون بیمار، آزمایشهای مکرر و استفاده از فرآورده‌های خونی شانس انتقال بیماریهای منتقله توسط خون به دیگران قابل توجه می‌باشد. ویروس هپاتیت B,Cو ایدز از عوامل مهم و خطرناک برای ایجاد بیماری مزمن و کشنده در بیماران و کارکنان بهداشتی درمانی و نیز سایر بیماران می‌باشد که در سالهای اخیر مورد توجه کادردرمانی قرار گرفته است. این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژیک موارد مثبتHBsAg،HCVAb،HIVAb در بیماران مورد جراحی و اقدامات تهاجمی قلبی انجام شد. روش بررسی:در این مطالعه توصیفی کلیه بیمارانی که جهت جراحی و اقدامات تهاجمی قلبی از سال ۱۳۸۷ تا سال ۱۳۹۱ در بیمارستان افشار یزد بستری شده بودند مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات مورد نیاز از پرونده‌های بیماران استخراج گردید و با استفاده ازآمار توصیفی و آزمونChi-squareو نرم افزار۱۶ SPSS مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: از ۲۴۱۴ بیمار بستری شده طی سالهای مورد مطالعه، ۲۷ بیمار (۱/۱%) آلودگی HBV و ۲۹ بیمار (۲/۱%) آلودگی HCV داشتند، هیچ مورد مثبتHIV مشاهده نشد. در مورد HBV بیشترین شیوع در محدوده سنی ۱۶ تا ۳۰ سال بود.در مورد HCV ارتباط معنی داری بین گروه های مختلف از نظر سن ، جنس و موقعیت جغرافیایی وجود داشت. به طوری که بیشترین شیوع در گروه سنی ۳۱ تا ۴۵ سال و در مردان۲% و در زنان ۱/۰% بود (۰۰/۰P= ) و نیز آلودگی در افراد یزدی(۷/۱%) به طور معنی داری بیشتر از افراد غیر یزدی(۳/۰%) بود (۰۰۳/۰P= ). نتیجه گیری:شیوع هپاتیت در بیماران قلبی مشابه دیگر اقشار عموم مردم می‌باشد و لذا ضرورت انجام آزمایشات HBsAg،HCVAb،HIVAb قبل از عمل قابل تأمل است. پیشنهاد می‌شود انجام آزمایشات فوق در بیماران با احتمال آلودگی بیشتر مورد توجه قرار گیرد. واژه های کلیدی:هپاتیتB ،هپاتیتC،HIV،جراحی و اقدامات تهاجمی قلبی این مقاله حاصل از پایان نامه دکتری پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد می باشد.

---

زمینه و هدف: بر اساس شاخص‌های مردم تا سال ۲۰۱۰، انجام فعالیت جسمانی منظم به‌عنوان اولین اولویت سبک زندگی سالم عنوان‌شده است. هدف این مطالعه بررسی تأثیر آموزش بر تحرک بدنی خانم‌های خانه‌دار بود.

روش بررسی: در این مطالعه  مداخله ای قبل و بعد، تعداد ۱۰۶ نفر در قالب دو گروه (۵۳ نفر گروه مداخله و ۵۳ نفر گروه کنترل) با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه بین‌المللی فعالیت فیزیکی بود. پرسشنامه‌ها به‌صورت پیش‌آزمون و پس‌آزمون در دو گروه مداخله و کنترل با فاصله ۳ ماه و بعد از آموزش در گروه مداخله تکمیل گردید. آموزش به صورت سخنرانی، پاورپوینت، سی دی آموزشی و پمفلت مرتبط با موضوع، در اختیار گروه مداخله قرار گرفت. یافته‌های پژوهش در پایان، دو گروه مداخله و کنترل وبا استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۱ مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها: در این بررسی زنان متاهل خانه دار در گروه سنی ۲۰ تا ۴۵ سال قرار داشتند. و از تحصیلات ابتدایی تا فوق لیسانس برخوردار بودند. معادل متابولیک کلی فعالیت بدنی در گروه مداخله P=۰,۷۴  تفاوت معنی داری مشاهده نشدولی در گروه کنترل P=۰,۰۰۴ تفاوت معنی­داری مشاهده شد.. معادل پیاده­روی کلی در گروه مداخله P=۰,۰۴۸ و در گروه کنترل نیز P=۰,۰۲۳ که معنی­داری در هر دو مشاهده شد . هم چنین تغییرات  معنی­داری در نمره میانگین دو گروه  مورد مطالعه مشاهده شد.P=۰,۰۰۳ با توجه  به نتایج مشاهده شده تأثیر آموزش صر ف در گروه مداخله به تنهایی رد می­شود.

نتیجه‌گیری: استفاده از رسانه­های آموزشی مانند سی دی و پمفلت در کنار آموزش با پاورپوینت و وسایل کمک آموزشی مانند پروژکشن و استمرار آن می­تواند در ایجاد آگاهی برای انجام فعالیت­های ورزشی و تحرک بدنی مفید و مثمر ثمر باشد.

 

---

مقدمه: سندرم متابولیک تجمع خوشه مانند گروهی از فاکتورهای قلبی عروقی شامل چاقی شکمی، دیس‌لیپیدمی، اختلال در متابولیسم گلوکز و پرفشاری خون می‌باشد که با افزایش فاکتورهای التهابی نیز همراه است. این مطالعه با هدف اثر مکمل کوآنزیم‌_۱۰Q بر فشار خون و شاخص‌های التهابی در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک انجام شد.

روش بررسی: طراحی این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور بود که با شرکت ۵۰ نفر بیمار مبتلا به سندرم متابولیک با طول مدت مکمل‌یاری سه ماهه انجام شد. بیماران به طور تصادفی به دو گروه آزمون و دارونما تقسیم شدند که گروه آزمون روزانه دو عدد سافت ژل ۱۰۰ میلی‌گرمی کوآنزیم _۱۰Q و گروه دارونما روزانه دو عدد سافت ژل مشابه فاقد مکمل دریافت کردند. قبل از مداخله و بعد از ۱۲ هفته فشار خون، hs-CRP و هموسیستئین به عنوان شاخص‌های التهابی بیماران اندازه‌گیری شد.

یافته‌ها: ۴۵ نفر از افراد شرکت‌کننده، مطالعه را تا پایان ادامه دادند. کوآنزیم _۱۰Q باعث کاهش فشار خون سیستولیک به میزان ۶۶/۰ سانتی‌متر جیوه(۰۴/۰=p) و کاهش فشار خون دیاستولیک به میزان ۳۱/۰ سانتی متر جیوه شد(۰۰۱/۰=p). در مورد فشار خون دیاستولیک اگر چه این تفاوت معنی‌دار بود، اما میانگین تغییرات آن نسبت به گروه دارونما تفاوتی نشان نداد. غلظت هموسیستئین در گروه مداخله از u/ml ۰۹/۲±۹۷/۱۱ به u/ml ۹۳/۱±۳۱/۱۰ (۰۰۵/۰p<) و hs-CRP از u/ml ۴۶/۳± ۴۰/۴ به u/ml ۲۵/۳± ۶۴/۳ (۰۳۷/۰=p) کاهش یافت.

نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که مصرف روزانه ۲۰۰ میلی‌گرم کوانزیم‌_۱۰Q به مدت ۱۲ هفته در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک منجر به کاهش معنی‌دار فشار خون سیستولی و دیاستولی و کاهش شاخص‌های التهابی در این بیماران می‌شود.

---

مقدمه: نرخ تخلف رانندگی در ایران بسیار بالاست و تبعات ناگوار ناشی از آن باعث شده است تخلفات رانندگی یکی از مسائل اجتماعی مهم در کشور باشد. با توجه به افزایش تخلفات درسالهای اخیر در ایران، پژوهش حاضر تلاش کرده است رفتارهای خطرناک در رانندگی را مورد بررسی قرار دهد.

روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه توصیفی از نوع مقطعی بوده است.در این مطالعه جامعه هدف کلیه رانندگان وسایل نقلیه سبک تردد‌کننده در سطح شهر یزد بوده‌اند که مرتکب تخلف در رانندگی شده اند. حجم نمونه لازم جهت انجام مطالعه ۳۰۰ نفر تعیین گردید. نحوه نمونه‌گیری به صورت تصادفی بود. جمع آوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ای بود که طی یک مطالعه مقدماتی روایی و پایایی قسمت‌های مختلف آن به اثبات رسیده بود. داده‌ها پس از جمع‌آوری با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه ۱۸ و آزمون‌های آماری Anova، t-test، همبستگی پیرسون و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: افراد شرکت‌کننده در این مطالعه ۲۸۸ نفر مرد و ۱۲ نفر زن بودند. میانگین سنی افراد شرکت‌کننده ۲۹/۳۳ سال بود که ۴۹ درصد افراد در گروه سنی ۳۰-۱۸ سال قرار داشتند. ۷۳ نفر(۳/۲۴ درصد) افراد مجرد و۲۲۷نفر(۷/۷۵ درصد) افراد متأهل بودند. بیشترین رفتارهای خطرناک انجام‌شده در حال رانندگی، صحبت با دیگر سرنشینان ۶/۷۳ درصد، ۷/۴۲ درصد استفاده از مواد خوراکی، ۷/۳۸ درصد نبستن کمربند و ۷/۳۶ درصد صحبت با موبایل، ۴/۲۷ درصد عدم رعایت فاصله طولی، ۳۴ درصد سرعت غیر مجاز، ۲۲ درصد سبقت غیر مجاز و ۱۷درصد رانندگی در حال خستگی گزارش شده است. همچنین بین سن و انجام رفتارهای مخاطره آمیز در رانندگی ارتباط معنادار وجود داشت که با افزایش سن انجام رفتار خطرناک افزایش می‌یابد. بین تجربه رانندگی و انجام رفتار خطرناک نیز رابطه معنی‌دار وجود داشت.

نتیجه‌گیری: گسترش فوق‌العاده تخلف رانندگی و تبعات زیان بار ناشی از آن باعث شده است این موضوع به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل اجتماعی کشور مورد توجه قرار‌گیرد. براین اساس پیشنهاد می‌شود تخلف رانندگی به عنوان یک مسئله اجتماعی بیش‌تر مورد توجه محافل علمی کشور قرار‌گیرد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر پیشنهاد می‌شود که یک برنامه‌ریزی اصولی جهت آموزش صحیح افراد جهت آشنایی با قوانین راهنمایی و رانندگی انجام شود تا کمتر شاهد تخلفات رانندگی باشیم.

---

مقدمه: چاقی وافزایش استرس اکسیداتیو منجر به افزایش مقاومت انسولینی می‌گردد. استفاده از بذر کتان به صورت روز افزون در رژیم افراد، به منظور کاهش وزن افزایش یافته است. داده‌های کمی در خصوص اثر بخشی بذر کتان بر بهبود شاخص‌های تن سنجی واسترس اکسیداتیو وجود دارد. هدف ازمطالعه حاضر بررسی اثر مصرف خوراکی دو مقدار مختلف بذر کتان بر شاخص‌های تن‌سنجی واسترس اکسیداتیو در افراد مبتلا به پیش دیابت دارای اضافه وزن وچاق بوده است.

روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی، ۹۹ فرد مبتلا به پیش دیابت با نمایه توده بدنی ۲۵ تا ۹/۳۴ کیلوگرم بر مترمربع به شکل تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. دو گروه دریافت‌کننده بذر کتان به میزان ۴۰ گرم درروز (گروهHD) و ۲۰ گرم درروز (گروه LD)، بذر کتان آسیاب‌شده را به مدت ۱۲ هفته دریافت کردند و گروه سوم به عنوان گروه غیرآزمون (C) هیچ مداخله‌ای دریافت نکردند. شاخص‌های آنتروپومتری وغلظت مالون دی‌آلدهید قبل وبعداز مطالعه اندازه‌گیری شد.

یافته‌ها: ۹۲ نفر از بیماران مداخله ۱۲ هفته‌ای را به اتمام رساندند. در پایان مطالعه وزن، میانگین توده بدنی ودور کمر در گروه‌های دریافت‌کننده بذر کتان نسبت به گروه غیر آزمون، کاهش معنی‌داری داشت(۰۰۵/۰>p). اما میانگین غلظت مالون‌دی‌آلدهید به عنوان شاخص استرس اکسیداتیو در گروه  HDو گروه C کاهش معنی‌داری در پایان مطالعه داشت، اما این تفاوت در بین گروه‌های مورد مطالعه معنی‌دار نبود.

نتیجه‌گیری :نتایج این مطالعه نشان داد که مصرف بذر کتان به میزان‌های ۲۰ و۴۰ گرم در روز می‌تواند شاخص توده بدنی و اندازه دور کمررا در افراد در مرحله پیش دیابت کاهش دهد، اما تاثیر معنی‌داری بر استرس اکسیداتیو در این بیماران ندارد.

---

مقدمه: در مطالعات مختلف مربوط به مشاغل، این نکته دریافت شد که استرسهای وابسته به شغل در بین دندانپزشکان شیوع بالایی دارد. این استرس‌ها که می‌تواند ناشی از عواملی چون صدا و روشنایی نامناسب باشد سبب ناراحتی عاطفی و به خطر افتادن سلامت فیزیکی گردیده و کیفیت زندگی آنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با توجه به اهمیت موضوع، مطالعه‌ای با هدف بررسی کیفیت زندگی کاری دندانپزشکان، دو مولفه مهم صدا و روشنایی و استرس شغلی در این حرفه ارزیابی شده است.

روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی، توصیفی، مقطعی محقق با مراجعه به مطب دندانپزشکان، مقدار روشنایی و صدای محیط کار را اندازه‌گیری و کیفیت زندگی آنان را با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی مک‌گیل و استرس را با پرسشنامه ارزیابی استرس سنجیده و ارتباط بین متغیرهای کمی با استفاده از رگرسیون برای مدل‌سازی نیز  از رگرسیون چندگانه استفاده گردید.

یافته‌ها: میانگین میزان صدای موضعی مته دندانپزشکی درمطب‌های خصوصی و دولتی به ترتیب ۵/۷۵ و ۴/۷۷ و روشنایی موضعی در ۲/۲ درصد یونیت‌های دندانپزشکی درمانگاه‌ها وکلنیک‌ها، زیر حد استاندارد بود. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که ۹/۵۸ درصد از دندانپزشکان شرکت‌کننده در مطالعه کیفیت زندگی خود را مطلوب و نسبتاً مطلوب می‌دانند.

نتیجه‌گیری: همه این موارد حکایت از اثرشرایط محیط کار بر استرس و کیفیت زندگی دارد که با آموزش راه‌های کنترل و مدیریت آن می‌توان از اثرات تخریبی این اختلال روانشناختی تا حد قابل ملاحظه ای کاست و کیفیت زندگی را افزایش داد.