دوماهنامه علمی پژوهشی

مقدمه : در ایران، توسعه صنعت پرورش قارچ خوراکی مورد توجه قرار گرفته و میزان تولید آن به نود هزارتن در سال رسیده است. با تولید هرکیلوگرم قارچ خوراکی دکمه ای، حدود پنج کیلوگرم پسماند بر جای می ماند که با استفاده از تکنولوژی ورمی کمپوست می توان ضمن تصفیه این پسماندها آن را به کود آلی با ارزشی تبدیل نموده و میزان استفاده کودهای شیمیایی را کاهش داده و در جهت توسعه پایدار گام برداشت.هدف این مطالعه تبدیل پسماندهای فرایند تولید قارچ دکمه ای به کود ورمی و بررسی خصوصیات شیمیایی و کیفیت این کود می باشد.

روش بررسی: طی فرایند تولید قارچ دکمه ای( آگاریکوس )، پسماندهایی همچون زائدات قارچ و خاک پیت و کمپوست مصرف شده بر جای می ماند که حجم بالائی از مواد زائد را تشکیل داده که به آن پسماند کمپوست قارچ مصرف شده می­گویند. در این تحقیق ضمن انجام فرایند ورمی کمپوست روی پسماندهای کمپوست قارچ مصرف شده یا SMC در شرایط بهینه با تیمارهای چیپس چوب،ضایعات قارچ،برگ وتفاله هویج، شاخص های کمی و کیفی و تغییرات آن طی فرایند شش هفته ای مورد بررسی قرار گرفت و نتایج بدست آمده با استاندارد ملی ورمی کمپوست (شماره 13724) مقایسه گردیده و درجه کیفیت محصول نهایی تعیین شده   و با استفاده از نرم افزار SPSS ،آزمون  همبستگی پیرسون در سطح معنی داری 05/0 جهت بررسی ارتباط روند معدنی شدن مواد و تغییرات سایر پارامترها و نیز از آزمون رگرسیون خطی جهت یافتن رابطه بین یک متغیر و سایر متغیرها ، بهره گرفته شد.

یافته ها: نتایج بدست  آمده نشان داد که کل کربن آلی (TOC) ، پتاسیم و نیتروژن کل،  در همه تیمارها با گذشت زمان افزایش یافته اما میزان pH وEC ،طی فرایند ورمی کمپوست کاهش یافته است.همچنین افزایش معنی داری، در نسبت C/N در همه تیمارها در انتهای فرایند شش هفته ای مشاهده شد و تمامی کودهای نهایی در ردیف کودهای درجه یک قرار گرفتند.

نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که ورمی کمپوست منجر به بهبود شاخص های کود آلی دربسترهای تحت فرایند ورمی کمپوست گردیده و یکی از روشهای مناسب مدیریت برای پسماندهای کارگاههای تولید قارچ دکمه ای می باشد که راهی در جهت نیل به کشاورزی پایدار محسوب می شود