مقدمه: فلزات سنگین به علت مخاطرات بهداشتی و سمیتی که در غلظت‌های کم برای انسان و محیط دارند بسیار مورد توجه هستند. یکی از روش‌های ساده و مقرون به‌صرفه جهت حذف این آلاینده‌ها صافی شنی کند می‌باشد. نوع بستر نقش موثری در حذف آلودگی وارده به این سیستم‌ها را دارد. لذا هدف از این طرح تحقیقاتی بررسی اثر بسترهای مختلفی چون ماسه معمولی، زئولیتی و سرباره‌ای در حذف سرب و کادمیوم می‌باشد.

روش بررسی: در این تحقیق از سه فیلتر با بستر ماسه‌ای معمول، سرباره و زئولیتی در مقیاس پایلوت جهت بررسی حذف سرب و کادمیوم در سه غلظت 1/0، 1 و ppm 10 استفاده شده است. فیلترها از جنس پلکسی گلاس و دارای قطر 8 و ارتفاع 120 سانتی متر بوده‌اند که به صورت جریان پیوسته بهره برداری شده‌اند.

یافته‌ها: راندمان حذف کدورت برای سه بستر ماسه معمولی، سرباره و زئولیتی با کدورت اولیه NTU 13 به ترتیب 46، 77 و 89% بوده است. راندمان حذف سرب نیز در حالت عدم وجود کدورت و غلظت 1/0 پی پی‌ام سرب به ترتیب 3/70%، 79% و 8/59% بوده و برای غلظت ppm 1 به ترتیب 8/51%، 7/52% و 6/52% بوده و برای غلظت ppm 10 سرب به ترتیب 4/53%، 8/57% و 8/59% بوده است. راندمان حذف کادمیوم نیز در غلظت ppm 1/0 کادمیوم به ترتیب 4/23%، 5/37% و 4/59% بوده وبرای غلظت ppm 1 به ترتیب 9/37%، 45% و 3/41% و در غلظت ppm 10 به ترتیب 3/68%، 6/68% و 67% بوده است.

نتیجه­گیری: بسترهای سرباره و زئولیتی راندمان بیشتری در حذف سرب و کادمیوم نسبت به بسترهای ماسه‌ای معمولی دارند لذا جهت حذف فلزات از منابع آبی می‌توان این نوع بسترها را به جای ماسه معمول استفاده نمود.