چکیده

مقدمه:آلودگی به شپش سر یک معضل بهداشتی با سابقه طولانی در سطح جهان است که سبب بوجود آمدن عوارض جسمی، روانی و اجتماعی می گردد و در سنین 11-6 سال شایعتر است. نظر به کمبود مطالعات در این زمینه، مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع شپش سر در دانش آموزان مقطع ابتدایی و تعیین کننده های رفتارهای پیشگیری کننده ازآن براساس الگوی اعتقاد بهداشتی در مادران آنهادر هشتگرد، در سال تحصیلی 92-1391 انجام شد.

روش بررسی: این مطالعه تحلیلی بصورت مقطعی بر روی372 نفر از دانش آموز مقطع ابتدایی و مادران آنها در شهرستان هشتگرد انجام شد.داده ها به وسیله معاینه سر دانش آموزان و تکمیل پرسشنامه محقق ساخته توسط مادرانشان جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزارSPSS و با استفاده از شاخص های مرکزی و پراکندگی، تی مستقل، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی وآنالیز واریانس صورت گرفت.

یافته ها:میزان شیوع شپش در افراد مورد بررسی 6/4 درصد بود. شیوع آلودگی به شپش سر به طور معنی داری در دانش آموزان دختر(6/8 درصد) بیشتر از دانش آموزان پسر (5/0 درصد) بود(0001/0>P). بین رفتارهای پیشگیری کننده از شپش سر در مادران  و سازه های شدت درک شده، منافع درک شده و خودکارآمدی همبستگی مثبت و معنی دار مشاهده شد(05/0>P).  از بین رفتارهای پیشگیری کننده از شپش سر، همکاری مادران با مراقبین بهداشتی و پرسنل بهداشتی جهت پیشگیری از شپش سر،  کمترین رفتار گزارش شده  بود. سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی 7/10 درصد از واریانس رفتارهای پیشگیری کننده  را پیش بینی کردند که تنها قدرت پیش بینی خودکارآمدی به لحاظ آماری معنی دار بود(048/0=β).

نتیجه گیری: با توجه به شیوع قابل توجه شپش سر به ویژه در دانش آموزان دختر ، اجرای برنامه های آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی به منظور بهبود رفتارهای پیشگیری کننده از شپش سر جهت والدین، دانش آموزان و کارکنان مدارس با تأکید بر ارتقاء خودکارآمدی مادران در این زمینه و نیز لزوم همکاری بیشتر والدین و مدرسه در این زمینه پیشنهاد می گردد.

این مقاله حاصل از پایان نامه کارشناسی ارشد رشته آموزش بهداشت دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد می باشد.