دوماهنامه علمی پژوهشی

  مقدمه : سرطان دهانه رحم دومین سرطان شایع بعد از سرطان پستان در دنیا می‌باشد. ترغیب زنان جامعه به شرکت در برنامه‌های غربالگری سرطان دهانه رحم موجب تشخیص، درمان به موقع و کاهش عوارض و مرگ ناشی از این بیماری می‌گردد. الگوی اعتقاد بهداشتی، به عنوان یک الگوی اکتشافی جهت ارزیابی اینکه چرا افراد از خدمات پیشگیرانه استفاده نمی کنند در تحقیقات متعددی بکار گرفته شده است. هدف از این مطالعه تعیین کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی در انجام غربالگری سرطان دهانه رحم در زنان 20 تا 65 ساله شهرستان لردگان استان چهار محال بختیاری بود.

  روش بررسی : این مطالعه توصیفی تحلیلی بصورت مقطعی بر روی زنان 20 تا 65 ساله شهرستان لردگان انجام شد. تعداد نمونه 300 زن ازدواج کرده بودند که به صورت تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ای بود که از زیر مقیاس‌های اطلاعات شخصی، آگاهی، حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، موانع درک شده و راهنما برای عمل تشکیل شده بود. برای اندازه گیری اعتبار پرسشنامه از روش اعتبار محتوا و پایایی آن از آزمون- بازآزمون استفاده شد. تجزیه تحلیل داده‌ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 5/11 و با استفاده از شاخص‌های مرکزی و پراکندگی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون لوجستیک، رگرسیون خطی و آنالیز واریانس صورت گرفت.

  یافته‌ها :میانگین نمره آگاهی 75/2±12/7، حساسیت درک شده 09/1±45/3، شدت درک شده 45/1±92/5، منافع درک شده 22/1±33/2، موانع درک شده 60/3±14/14 و راهنما برای عمل 05/1±04/1 بود. تنها 37 درصد از افراد مورد مطالعه گزارش نمودند که تابحال تست پاپ اسمیر را انجام داده‌اند. میانگین تعداد دفعات انجام تست پاپ اسمیر در این افراد 01/1±58/0 بدست آمد. بر اساس نتایج آنالیز رگرسیون لوجستیک فقط آگاهی(017/0 p= ) و موانع درک شده (025/0 p= ) به طور معنی داری انجام تست پاپ اسمیر را پیش بینی نمودند، بعلاوه منافع درک شده به طور معنی داری تعداد دفعات انجام تست پاپ اسمیر را پیش بینی نمود (04/0 p= ).

  نتیجه گیری : نظر به اینکه بخش محدودی از سازه‌های الگوی اعتقاد بهداشتی دفعات و یا انجام تست پاپ اسمیر را پیش بینی نمودند می‌توان نتیجه گیری کرد که الگوی فوق در تبیین رفتار غربالگری سرطان دهانه رحم چندان کارآمد نبوده و پیشنهاد می‌گردد که کارآمدی سایر الگوهای آموزشی در پیش بینی این رفتار مورد بررسی قرار گیرد. بعلاوه سازه‌های موانع درک شده، منافع درک شده و آگاهی در برنامه ریزی‌های مداخله‌ای مورد توجه بیشتری قرار گیرند .