مقدمه: لیستریا مونوسیتوژنز عامل بیماری لیستریوزیس میباشد که علائم شدیدی مانند مننژیت، سپتی سمی و سقط جنین ایجاد میکند. با توجه به اینکه اطلاعات اندکی از آلودگی بستنی سنتی در ایران وجود دارد، هدف از این پژوهش تعیین میزان شیوع لیستریا مونوسیتوژنز در نمونههای بستنی سنتی عرضه شده در شهر یزد و بررسی خلاصه مطالعات گزارش آلودگی لیستریا مونوسیتوژنز در غذاهای ایرانی و انجام متا آنالیز برای شیر خام و بستنی سنتی برای کل کشور بود.
روش بررسی: در این مطالعه 85 نمونه بستنی سنتی به طور تصادفی جمع آوری شد و برای تعیین حضور لیستریا مونوسیتوژنز از محیطهای کشت غنی کننده و انتخابی و آزمونهای بیوشیمیایی استفاده شد. با استفاده از کلید واژههای از جمله شیوع، لیستریا مونوسیتوژنز، شیرخام، بستنی و ایران از بانکهای اطلاعاتیSID ,Magiran ,PubMed, Scopus Google Scholar و Science Direct تعداد 26 مورد از مقالات مرتبط با شیر خام و بستنی سنتی جمع آوری شدکه وارد متاآنالیز شدند.. ناهمگونی آماری بین مطالعات با استفاده از آزمون کوکران Q و I-squared محاسبه شد و داده ها با روش متاآنالیز مدل اثرات تصادفی و با نرم افزار STATA نسخه 2/11 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: بر پایهی آزمونهای میکروبی هیچکدام از نمونهها به لیستریامونوسیتوژنز آلوده نبودند. نتایج متاآنالیز نشان داد که شیوع لیستریا مونوسیتوژنز در شیر خام 4 درصد و بستنی سنتی 7/1 درصد بود. مقدار P کمتر از 05/0 از نظرآماری معنی دار در نظر گرفته شد.
نتیجه گیری: با توجه به مصرف شیر خام و یا استفاده از آن در فرآوردههای لبنی سنتی در ایران، نبود کنترل مناسب، میتواند سبب بروز خطرات جدی در سلامت جامعه شود.