دوماهنامه علمی پژوهشی

چکیده مقدمه: برخی سنگ های ساختمانی عناصر رادیواکتیوی نظیر اورانیوم و توریوم دارند. از آنجا که انسان بطور متوسط 80 درصد وقت خود را در داخل ساختمان ها سپری می کند احتمال پرتوگیری آن توسط انسان بالا می رود. هدف از انجام این مطالعه، بررسی دزیمتری سنگ های ساختمانی در سنگفروشی های شهر کرمان در سال 1392 به منظور مشخص کردن میزان پرتوزایی آنها می باشد. روش بررسی: با مراجعه به سنگفروشی های شهر کرمان، سنگ های ساختمانی موجود و مصرفی، شناسایی و فهرستی از آنها تهیه گردید. جمعاً 275 نمونه از انواع مختلف سنگ توسط دزیمتر قلمی مدل MKS در دو حالت تعیین آهنگ دز گاما EDR))Equivalent Dose Rate برحسب میکروسیورت بر ساعت و تعیین دز معادل گاما ED (Equivalent Dose) برحسب میلی سیورت اندازه گیری شد. یافته ها: بیشترین میزان EDR در سنگ های گرانیت مورد آزمایش مربوط به گرانیت وارداتی قرمز چین به میزان 22/0، در سنگهای مرمریت، صورتی انارک به میزان 077/0، در سنگ های آهکی، زرد ماکو به میزان 03/0 و در سنگ های چینی، کرم عباس آباد به میزان039/0 میکروسیورت بر ساعت مشاهده شد. میزان ED تمامی نمونه ها برابر صفر تعیین گردید. نتیجه گیری: اگرچه میزان پرتوی اکثریت سنگ های مورد آزمایش کمتر از حد مجاز می باشد اما میزان دز سنگ های گرانیت کمی بیش از حد مجاز می باشد، از این رو توصیه می شود در مواردی که سنگ های مشابه با دز کمتر در کشور وجود دارد از ورود آنها جلوگیری شود. ضمناً تدوین استانداردهای ملی برای پرتوزایی انواع سنگ ها به منظور استفاده در ساختمان ها توصیه می شود. واژه های کلیدی: دزیمتری، سنگ های ساختمانی، کرمان، گاما